Thanh phách là gì? Cấu tạo thanh phách? Cách sử dụng thanh phách? Thanh phách là nhạc cụ bắt buộc trong môn Âm nhạc ở cấp nào?

Nội dung chính

• Thanh phách là gì? Cấu tạo thanh phách? Cách sử dụng thanh phách? Vai trò của thanh phách?
• Thanh phách là nhạc cụ bắt buộc trong chương trình môn Âm nhạc ở cấp nào?
• Mục tiêu chung của chương trình môn Âm nhạc là gì?

Thanh phách là gì? Cấu tạo thanh phách? Cách sử dụng thanh phách? Vai trò của thanh phách?

Thanh phách là một nhạc cụ gõ thuộc nhóm nhạc cụ tiết tấu, được sử dụng phổ biến trong giảng dạy âm nhạc, đặc biệt ở cấp tiểu học và trung học cơ sở. Đây là một nhạc cụ đơn giản nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ nhịp và hỗ trợ các hoạt động âm nhạc. Thanh phách thường xuất hiện trong các buổi học hát, sinh hoạt tập thể và các màn biểu diễn âm nhạc truyền thống.

Cấu tạo thanh phách:

(1) Thanh phách thường được làm từ gỗ cứng như gỗ lim, gỗ trắc hoặc gỗ mun để tạo ra âm thanh vang và trong trẻo. Nhạc cụ này gồm hai thanh gỗ với kích thước khác nhau:

- Thanh cái: Thường có kích thước lớn hơn, có thể dài từ 15 đến 20 cm, rộng khoảng 3–5 cm.

- Thanh con: Nhỏ hơn một chút so với thanh cái và thường dùng để gõ vào thanh cái để tạo âm thanh.

(2) Các thanh phách có thể có bề mặt nhẵn hoặc hơi cong để dễ cầm nắm và tạo âm thanh tốt hơn. Một số loại thanh phách được thiết kế có rãnh nhỏ để tạo hiệu ứng âm thanh đặc biệt khi gõ hoặc cọ xát vào nhau.

Cách sử dụng thanh phách:

Để chơi thanh phách, người dùng cần thực hiện đúng kỹ thuật cầm và gõ để tạo ra âm thanh rõ ràng và chính xác.

(1) Cách cầm thanh phách:

- Tay không thuận cầm thanh cái, giữ nhẹ nhàng trong lòng bàn tay hoặc để tựa trên đầu ngón tay để thanh gỗ có thể rung khi bị gõ vào.

- Tay thuận cầm thanh con, dùng đầu ngón tay và cổ tay để điều chỉnh lực gõ lên thanh cái.

(2) Kỹ thuật gõ thanh phách:

- Gõ nhẹ nhàng: Dùng thanh con gõ nhẹ vào thanh cái để tạo ra âm thanh trong trẻo, thích hợp cho nhạc nền hoặc giữ nhịp.

- Gõ mạnh: Tạo ra âm thanh lớn hơn, thường được sử dụng trong các đoạn nhạc sôi động hoặc cần nhấn mạnh.

- Gõ nhịp đôi hoặc nhịp ba: Có thể thay đổi kiểu gõ để tạo ra các mô hình nhịp điệu khác nhau, giúp bài hát trở nên phong phú hơn.

Vai trò của thanh phách trong âm nhạc:

Dù là một nhạc cụ đơn giản, thanh phách đóng vai trò quan trọng trong âm nhạc, đặc biệt là trong giáo dục và biểu diễn nghệ thuật.

(1) Giữ nhịp và hỗ trợ tiết tấu

- Thanh phách giúp người chơi duy trì nhịp độ ổn định khi hát hoặc chơi nhạc cụ khác.

- Nhạc cụ này thường được sử dụng để tập nhịp cho trẻ em và người mới học nhạc.

(2) Dễ sử dụng và phù hợp cho giáo dục âm nhạc

- Do có cấu tạo đơn giản, thanh phách dễ sử dụng, ngay cả đối với trẻ nhỏ.

- Giúp học sinh phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc và kỹ năng giữ nhịp.

- Là nhạc cụ phổ biến trong các bài học âm nhạc ở trường tiểu học và trung học cơ sở.

(3) Ứng dụng trong biểu diễn nghệ thuật truyền thống

- Thanh phách xuất hiện trong nhiều loại hình âm nhạc dân gian Việt Nam như hát chèo, hát xẩm, hát dân ca.

- Trong một số dàn nhạc dân gian, thanh phách kết hợp với trống, đàn bầu, đàn nguyệt để tạo ra tiết tấu đặc trưng.

(4) Đóng vai trò trong các hoạt động sinh hoạt tập thể

- Thanh phách được sử dụng trong các hoạt động vui chơi, sinh hoạt đội nhóm, giúp tăng tính kết nối và sự hào hứng trong các buổi biểu diễn.

- Là công cụ giúp giáo viên hướng dẫn học sinh hát đúng nhịp và đồng bộ hơn trong các bài hát tập thể.

Lưu ý: Nội dung trên chỉ mang tính chất tham khảo

Thanh phách là gì? Cấu tạo thanh phách? Cách sử dụng thanh phách? Thanh phách là nhạc cụ bắt buộc trong chương trình môn Âm nhạc ở cấp nào? (Hình từ internet)

Thanh phách là nhạc cụ bắt buộc trong chương trình môn Âm nhạc ở cấp nào?

Căn cứ tại Chương trình Giáo dục phổ thông môn Âm nhạc ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định về nhạc cụ tiết tấu (học sinh tất cả các trường) như sau:

(1) Cấp tiểu học: Trống nhỏ, song loan, thanh phách, tambourine, triangle, nhạc cụ tiết tấu phổ biến ở địa phương, nhạc cụ gõ tự làm,...

(2) Cấp trung học cơ sở: Trống nhỏ, song loan, thanh phách, tambourine, triangle, nhạc cụ tiết tấu phổ biến ở địa phương, nhạc cụ gõ tự làm,...

Như vậy, theo quy định thì thanh phách là nhạc cụ bắt buộc trong chương trình môn Âm nhạc ở cấp tiểu học và cấp trung học cơ sở.

Mục tiêu chung của chương trình môn Âm nhạc là gì?

Căn cứ tại Chương trình Giáo dục phổ thông môn Âm nhạc ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định về mục tiêu chung của chương trình môn Âm nhạc như sau:

Chương trình môn Âm nhạc giúp học sinh hình thành, phát triển năng lực âm nhạc dựa trên nền tảng kiến thức âm nhạc phổ thông và các hoạt động học tập đa dạng để trải nghiệm và khám phá nghệ thuật âm nhạc; nuôi dưỡng cảm xúc thẩm mĩ và tình yêu âm nhạc, nhận thức được sự đa dạng của thế giới âm nhạc và mối liên hệ giữa âm nhạc với văn hoá, lịch sử, xã hội cùng các loại hình nghệ thuật khác, hình thành ý thức bảo vệ và phổ biến các giá trị âm nhạc truyền thống; có đời sống tinh thần phong phú với những phẩm chất cao đẹp, có định hướng nghề nghiệp phù hợp, phát huy tiềm năng hoạt động âm nhạc và phát triển các năng lực chung của học sinh.