Tản văn là gì? Đặc điểm tản văn? Ví dụ tản văn? Các tác phẩm thể loại tản văn có trong chương trình môn Ngữ văn lớp mấy?

Nội dung chính

• Tản văn là gì? Đặc điểm tản văn? Một số loại hình tản văn? Ví dụ tản văn? Các yếu tố tản văn?
• Các tác phẩm thuộc thể loại tản văn có trong chương trình môn Ngữ văn lớp mấy?
• Đánh giá kết quả giáo dục của chương trình môn Ngữ văn bao gồm những nội dung gì?

Tản văn là gì? Đặc điểm tản văn? Một số loại hình tản văn? Ví dụ tản văn? Các yếu tố tản văn?

Tản văn là thể loại văn xuôi không có cốt truyện rõ ràng, thường thiên về biểu cảm, suy tưởng hoặc bày tỏ quan điểm cá nhân về cuộc sống, con người, thiên nhiên… Một bài tản văn thường có kết cấu tự do, không theo trình tự chặt chẽ như truyện ngắn hay tiểu thuyết, mà mang tính chất tùy bút, ghi chép những cảm xúc chân thật của tác giả.

Đặc điểm tản văn:

(1) Tính tự do, phóng khoáng: Không bị gò bó bởi cấu trúc chặt chẽ, có thể triển khai nhiều hướng khác nhau.

(2) Giàu chất trữ tình: Tản văn mang đậm cảm xúc cá nhân, thể hiện cái nhìn tinh tế về cuộc sống.

(3) Sử dụng ngôn từ tinh tế, hình ảnh giàu sức gợi: Thường có lối diễn đạt mềm mại, uyển chuyển, đôi khi mang tính nghệ thuật cao.

(4) Không có cốt truyện rõ ràng: Thay vào đó là những mảng suy ngẫm, cảm nhận, liên tưởng về một chủ đề nhất định.

Một số loại hình tản văn:

(1) Tản văn triết lý: Chứa đựng những suy nghĩ sâu sắc về cuộc sống, con người.

(2) Tản văn thiên nhiên: Miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và gợi lên cảm xúc về đất trời, thời gian.

(3) Tản văn hồi ức: Viết về những kỷ niệm, những hồi ức đẹp trong quá khứ.

(4) Tản văn đời sống: Nhận xét, phản ánh những vấn đề thường nhật của xã hội và con người.

Ví dụ tản văn:

Thương nhớ mười hai" (Vũ Bằng) – Viết về nỗi nhớ Hà Nội và những tháng ngày xưa cũ.

"Cõi lá" (Đỗ Phấn) – Cảm nhận tinh tế về vẻ đẹp thiên nhiên, cây cối.

"Người ngồi đợi trước hiên nhà" (Huỳnh Như Phương) – Viết về những ký ức tuổi thơ và gia đình.

Các yếu tố tản văn:

(1) Ngôn ngữ trữ tình: Giàu cảm xúc, hình ảnh gợi tả.

(2) Cảm xúc cá nhân: Thể hiện suy tư, rung động của tác giả.

(3) Liên tưởng, suy tưởng: Có thể mở rộng đến những vấn đề triết lý, nhân sinh.

(4) Tự do về bố cục: Không gò bó theo khuôn khổ nhất định, có thể triển khai theo dòng suy nghĩ của tác giả.

Lưu ý: Nội dung trên chỉ mang tính chất tham khảo

Tản văn là gì? Đặc điểm tản văn? Ví dụ tản văn? Các tác phẩm thể loại tản văn có trong chương trình môn Ngữ văn lớp mấy? (Hình từ internet)

Các tác phẩm thuộc thể loại tản văn có trong chương trình môn Ngữ văn lớp mấy?

Căn cứ theo Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có quy định như sau:

LỚP 6 VÀ LỚP 7

...

Kí, tản văn

- Cây tre Việt Nam (Thép Mới)

- Cõi lá (Đỗ Phấn)

- Cô Tô (Nguyễn Tuân)

- Lòng yêu nước (I. Ehrenburg)

- Một lít nước mắt (Kito Aya)

- Người ngồi đợi trước hiên nhà (Huỳnh Như Phương)

- Những năm ở tiểu học (trích Hồi kí Nguyễn Hiến Lê)

- Thẳm sâu Hồng Ngài (Tống Lam Linh)

- Thương nhớ mười hai (Vũ Bằng)

- Tôi ăn Tết ở Côn Lôn (Khuông Việt)

- Trưa tha hương (Trần Cư)

...

Như vậy, các tác phẩm thuộc thể loại tản văn có trong chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn lớp 6 và lớp 7.

Đánh giá kết quả giáo dục của chương trình môn Ngữ văn bao gồm những nội dung gì?

Căn cứ theo Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có quy định như sau:

Trong môn Ngữ văn, giáo viên đánh giá phẩm chất, năng lực chung, năng lực đặc thù và sự tiến bộ của học sinh thông qua các hoạt động đọc, viết, nói, nghe.

(1) Đánh giá hoạt động đọc: Tập trung vào yêu cầu học sinh hiểu nội dung, chủ đề của văn bản, quan điểm và ý định của người viết; xác định các đặc điểm thuộc về phương thức thể hiện, nhất là về mặt kiểu văn bản, thể loại và ngôn ngữ sử dụng; trả lời các câu hỏi theo những cấp độ tư duy khác nhau; lập luận, giải thích cho cách hiểu của mình; nhận xét, đánh giá về giá trị và sự tác động của văn bản đối với bản thân; thể hiện cảm xúc đối với những vấn đề được đặt ra trong văn bản; liên hệ, so sánh giữa các văn bản và giữa văn bản với đời sống.

(2) Đánh giá hoạt động viết: Tập trung vào yêu cầu học sinh tạo lập các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh, nhật dụng. Việc đánh giá kĩ năng viết cần dựa vào các tiêu chí chủ yếu như nội dung, kết cấu bài viết, khả năng biểu đạt và lập luận, hình thức ngôn ngữ và trình bày,...

(3) Đánh giá hoạt động nói và nghe: Tập trung vào yêu cầu học sinh nói đúng chủ đề và mục tiêu; sự tự tin, năng động của người nói; biết chú ý đến người nghe; biết tranh luận và thuyết phục; có kĩ thuật nói thích hợp; biết sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ và phương tiện công nghệ hỗ trợ. Đối với kĩ năng nghe, yêu cầu học sinh nắm bắt nội dung do người khác nói; nắm bắt và đánh giá được quan điểm, ý định của người nói; biết đặt câu hỏi, nêu vấn đề, trao đổi để kiểm tra những thông tin chưa rõ; có thái độ nghe tích cực và tôn trọng người nói; biết lắng nghe và tôn trọng những ý kiến khác biệt.

(4) Đánh giá phẩm chất chủ yếu và năng lực chung trong môn Ngữ văn tập trung vào các hành vi, việc làm, cách ứng xử, những biểu hiện về thái độ, tình cảm của học sinh khi đọc, viết, nói và nghe; thực hiện chủ yếu bằng định tính, thông qua quan sát, ghi chép, nhận xét,...