Có phải trang bị khóa liên động đối với máy cắt kim loại có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa không?

Nội dung chính

• Có phải trang bị khóa liên động đối với máy cắt kim loại có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa không?
• Các máy cắt kim loại sử dụng thường sử dụng che chắn an toàn dạng nào?
• Cơ cấu điều khiển của của máy cắt kim loại được quy định như thế nào theo TCVN 4725:2008?

Có phải trang bị khóa liên động đối với máy cắt kim loại có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa không?

Căn cứ tại Mục 4 TCVN 4725:2008 quy định về thiết bị, cơ cấu an toàn và khóa liên động của máy cắt kim loại như sau:

Thiết bị, cơ cấu an toàn và khóa liên động

...

4.14. Đối với các máy mà vị trí thao tác không thể quan sát hết những chướng ngại xung quanh chúng, khi khởi động máy có khả năng gây chấn thương cho những người đang có mặt trong vùng làm việc thì cần thiết phải có cơ cấu phát tín hiệu cảnh giới bằng âm thanh, ánh sáng hoặc tín hiệu hỗn hợp. Những tín hiệu này được tự động tác động khi ấn nút khởi động máy trên bảng điều khiển và phát âm thanh hoặc ánh sáng trong khoảng thời gian 10 s. Máy chỉ có thể được làm việc sau khi tác động của tín hiệu kết thúc. Mức âm được kiến nghị từ 90 dB đến 100 dB trong dải tần từ 125 Hz đến 500 Hz.

4.15. Đối với những thiết bị thuộc máy mà sự điều chỉnh chúng bởi những người thiếu thành thạo sẽ có thể dẫn đến hỏng hóc máy và gây chấn thương cho người thao tác thì phải có cơ cấu ngăn ngừa khả năng điều chỉnh không đúng đối với những thiết bị này (ví dụ, phải có khóa, đầu kẹp chì v.v…).

4.16. Đối với máy có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa (ví dụ, trong máy phay giường), phải có khóa liên động để đảm bảo sao cho chỉ sau khi chuyển động tiến được ngắt xong mới có thể ngắt được chuyển động chính.

4.17. Đối với máy có trục chính nằm ngang, có đường kính lớn nhất của vật gia công được trên máy lớn hơn 680 mm và có dự tính khả năng gia công các chi tiết không cân bằng (ví dụ như máy tiện), phải có cơ cấu hãm, không cho phép mâm cặp, bích cặp tự quay khi gá đặt, rà chỉnh chi tiết được gia công trên máy.

Theo đó, đối với máy có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa thì phải có khóa liên động để đảm bảo sao cho chỉ sau khi chuyển động tiến được ngắt xong mới có thể ngắt được chuyển động chính.

Có phải trang bị khóa liên động đối với máy cắt kim loại có chuyển động độc lập giữa chuyển động chính và chuyển động tiến cơ khí hóa không? (Hình từ Internet)

Các máy cắt kim loại sử dụng thường sử dụng che chắn an toàn dạng nào?

Căn cứ tại Mục 3 TCVN 4725:2008 quy định về thiết bị bảo vệ của máy cắt kim loại như sau:

Thiết bị bảo vệ

3.1. Các bộ phận động được bố trí ở ngoài các hộp, hốc máy, có khả năng gây chấn thương cho người thao tác, phải được che chắn an toàn (dạng kín, dạng cửa chớp, dạng lỗ v.v…). Những che chắn an toàn này phải có đủ độ vững chắc phù hợp và có những cơ cấu cần thiết như tay quay, tay nắm v.v… để đóng, mở, di chuyển và định vị một cách thuận tiện, an toàn.

3.2. Ưu tiên sử dụng che chắn an toàn dạng kín. Nếu che chắn an toàn có dạng lỗ hoặc dạng lưới thì khoảng cách từ chi tiết chuyển động đến bề mặt của che chắn phải phù hợp với các trị số chỉ dẫn trong Bảng 1.

...

Theo đó, các máy cắt kim loại ưu tiên sử dụng che chắn an toàn dạng kín. Nếu che chắn an toàn có dạng lỗ hoặc dạng lưới thì khoảng cách từ chi tiết chuyển động đến bề mặt của che chắn phải phù hợp với các trị số chỉ dẫn.

Cơ cấu điều khiển của của máy cắt kim loại được quy định như thế nào theo TCVN 4725:2008?

Căn cứ tại Mục 5 TCVN 4725:2008 quy định về cơ cấu điều khiển của máy cắt kim loại như sau:

- Các cơ cấu điều khiển bằng tay (trong đó kể cả những cơ cấu được đặt trên bảng điều khiển điện), phải được chế tạo và bố trí trên cơ sở tuân thủ nguyên tắc Mơnêmô ở mức độ lớn nhất có thể, tức là sao cho sự sử dụng chúng phải thuận tiện nhất, không bị kẹt, không bị va chạm tay lên các cơ cấu điều khiển khác hoặc va vào các bộ phận máy và ở mức độ lớn nhất có thể, loại trừ các khả năng tác động ngẫu nhiên lên chúng.

- Công dụng của những cơ cấu điều khiển phải được chỉ dẫn ngay bên cạnh chúng bằng những ký hiệu được quy định trong TCVN 4275:1986 hoặc bằng chữ với ngôn ngữ đã được thỏa thuận với khách hàng. Những ký hiệu hoặc chữ này phải được in hoặc khắc rõ ràng, không bị mòn mờ, có thể nhìn thấy rõ và đọc được ở khoảng cách không nhỏ hơn 500 mm.

- Với những cơ cấu điều khiển chỉ được phép chuyển chỗ ở tốc độ thấp của chuyển động chính hoặc chỉ dừng sau khi dừng chuyển động chính của máy thì bên cạnh chúng phải in hoặc khắc ký hiệu, chữ để hướng dẫn người thao tác.

- Những càng gạt và những cơ cấu điều khiển khác phải có chốt định vị chắc chắn. Không cho phép các cơ cấu điều khiển tự chuyển động.

- Những tay gạt khởi động máy phải có khóa liên động để loại trừ khả năng đóng, ngắt ngẫu nhiên chuyển động chính nếu việc đó có thể gây ra hỏng hóc máy và gây chấn thương cho người thao tác.

- Đối với những đồ gá nhiều vị trí, có sự phối hợp giữa tháo và lắp chi tiết được gia công ngay trong trong khi gia công thì các tay gạt dùng để kẹp chặt và tháo lỏng của chúng phải được bố trí sao cho khi thao tác, người thao tác không bị thương do tác động của dụng cụ cắt, phoi, dung dịch bôi trơn - làm nguội.

Sự chuyển động của tay gạt khi kẹp và tháo chi tiết được gia công không được hướng về phía dụng cụ cắt.

- Nếu khi chuyển động cơ học của một bộ phận hoặc một cụm chi tiết nào đó của máy mà những tay lái có dạng hình sao hoặc dạng tròn có tay quay có thể quay theo với tần số quay lớn hơn 20 vg/min thì phải có cơ cấu tự động ngắt chuyển động quay theo trong thời gian chuyển động.

- Đối với máy có các cữ đổi chiều hành trình được lắp đặt trên các bộ phận động của máy (như bàn máy) và có thể điều chỉnh các cữ này ngay trong thời gian đang làm việc, cần phải có biện pháp loại trừ khả năng gây chấn thương cho ngón tay của người thao tác máy.

- Các cơ cấu cơ khí hóa việc kẹp chặt chi tiết được gia công trên máy (như chìa vặn, trục rút…) phải được tự động ngừng tăng lực kẹp ngay sau khi lực kẹp đạt tới trị số giới hạn đã định.

- Các máy có yêu cầu đóng, ngắt chuyển động chính trong khoảng thời gian ngắn để gá đặt, điều chỉnh, kẹp chặt chi tiết được gia công… phải được trang bị cơ cấu thực hiện việc đóng ngắt ngắn.