Lộ trình bỏ Tòa án, Viện kiểm sát cấp huyện mới nhất 2025 theo Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025?

Nội dung chính

• Lộ trình bỏ Tòa án, Viện kiểm sát cấp huyện mới nhất 2025 theo Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025?
• Tinh gọn bộ máy nhà nước theo Nghị quyết 18: Nhiệm vụ và giải pháp cụ thể đối với chính quyền địa phương?
• Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân?

Lộ trình bỏ Tòa án, Viện kiểm sát cấp huyện mới nhất 2025 theo Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025?

Ngày 20/3/2025, Ban Chỉ đạo Trung ương đã ban hành Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025 về Kế hoạch tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Cụ thể, tại Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025, Ban Chỉ đạo Trung ương đã nêu ra lộ trình bỏ Tòa án, Viện kiểm sát cấp huyện trong thời gian sắp tới, cụ thể như sau:

(1) Những nội dung, nhiệm vụ chuẩn bị báo cáo tại Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII

- Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị và các cơ quan liên quan (tại phiên họp ngày 14/3/2025); gửi xin ý kiến các cơ quan, đơn vị, địa phương Đề án về hệ thống toà án, viện kiểm sát ở địa phương theo định hướng không tổ chức cấp huyện; tiếp thu ý kiến các cơ quan, đơn vị, địa phương, hoàn thiện Tờ trình, Đề án, báo cáo Bộ Chính trước ngày 25/3/2025; tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, hoàn thiện Tờ trình, Đề án và gửi tài liệu báo cáo Ban Chấp hành Trung ương (qua Văn phòng Trung ương Đảng) trước ngày 01/4/2025.

Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao khi gửi Tờ trình, Đề án (sau khi tiếp thu ý kiến của các địa phương, cơ quan, đơn vị) báo cáo Bộ Chính trị (qua Văn phòng Trung ương Đảng) thì đồng thời gửi Ban Tổ chức Trung ương để tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban Chấp hành Trung ương.

- Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổng hợp các đề án của Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để xây dựng Báo cáo, Tờ trình về kết quả thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2017 và Kết luận 127-KL/TW năm 2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, báo cáo Bộ Chính trị để trình Ban Chấp hành Trung ương (tại Hội nghị Trung ương 11).

Ban Tổ chức Trung ương chủ trì tham mưu xây dựng thẩm định các đề án của Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, Đảng ủy Viện kiểm sát nhân dân tối cao để báo cáo Bộ Chính trị.

- Các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, các ban đảng, cơ quan, đơn vị của Đảng ở Trung ương nghiên cứu kỹ lưỡng, khẩn trương có ý kiến đúng thời hạn đối với Đề án của Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

(2) Những nội dung, nhiệm vụ triển khai thực hiện sau khi có nghị quyết, kết luận của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII

- Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao chủ trì, phối hợp với các cấp ủy, tổ chức đảng liên quan triển khai sắp xếp hệ thống toà án, viện kiểm sát ở địa phương (hoàn thành trước ngày 30/6/2025); đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật có liên quan để thực hiện chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Lộ trình bỏ Tòa án, Viện kiểm sát cấp huyện mới nhất 2025 theo Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025?(Hình từ Internet)

Tinh gọn bộ máy nhà nước theo Nghị quyết 18: Nhiệm vụ và giải pháp cụ thể đối với chính quyền địa phương?

Tại tiết 2.3 tiểu mục 2 Mục III Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2017 về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả do Ban Chấp hành Trung ương ban hành đã đề ra những giải pháp cụ thể đối với chính quyền địa phương khi tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18 gồm:

- Tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện thể chế xây dựng chính quyền địa phương theo hướng phân định rõ hơn tổ chức bộ máy chính quyền đô thị, nông thôn, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; chủ động thí điểm ở những nơi có đủ điều kiện. Nghiên cứu, thực hiện giảm hợp lý số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp và giảm đại biểu Hội đồng nhân dân công tác ở các cơ quan quản lý nhà nước; giảm số lượng phó chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, gắn với nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động để thực hiện từ nhiệm kỳ 2021 - 2026.

- Quy định khung số lượng các cơ quan trực thuộc Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện và khung số lượng cấp phó của các cơ quan này. Căn cứ điều kiện cụ thể, tiêu chí và quy định khung của Trung ương, cấp uỷ địa phương lãnh đạo việc sắp xếp, bố trí cho phù hợp. Rà soát, sắp xếp tổ chức bên trong của các sở, ngành theo hướng tinh gọn đầu mối, kiên quyết cắt giảm số lượng, sắp xếp lại phòng, chi cục, trung tâm, ban quản lý dự án và đơn vị sự nghiệp thuộc sở, ngành.

- Rà soát, điều chỉnh, sắp xếp tổ chức bộ máy, cơ chế hoạt động của chính quyền địa phương, góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính theo hướng dân chủ, công khai, minh bạch, chuyên nghiệp; tổ chức thực hiện có hiệu quả mô hình trung tâm phục vụ hành chính công, cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở các cấp.

- Sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật liên quan nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã và quy định khung số lượng cán bộ, công chức cấp xã cho phù hợp theo hướng xác định rõ vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh, đặc thù của địa phương và bảo đảm giảm biên chế. Quy định và thực hiện nghiêm, thống nhất việc khoán chi phụ cấp cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã và thôn, tổ dân phố.

- Nghiên cứu ban hành quy định để thực hiện hợp nhất văn phòng Hội đồng nhân dân, văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và văn phòng Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh thành một văn phòng tham mưu giúp việc chung.

- Từng bước sắp xếp, kiện toàn, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật; khuyến khích sáp nhập, tăng quy mô các đơn vị hành chính các cấp ở những nơi có đủ điều kiện để nâng cao năng lực quản lý, điều hành và tăng cường các nguồn lực của địa phương. Khẩn trương, cương quyết sắp xếp, sáp nhập các thôn, tổ dân phố không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định của Nhà nước.

Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân?

(1) Đối với Tòa án nhân dân

Căn cứ Điều 5 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024 quy định nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân gồm:

- Độc lập theo thẩm quyền xét xử.

- Bảo đảm quyền bình đẳng trước pháp luật và Tòa án.

- Thực hiện quyền tư pháp kịp thời, công bằng, công khai, vô tư, khách quan.

- Chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm được bảo đảm.

- Thực hiện chế độ xét xử sơ thẩm có Hội thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

- Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

- Tòa án nhân dân xét xử tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

- Tranh tụng trong xét xử được bảo đảm.

- Bảo đảm quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự.

- Tòa án chịu sự giám sát của Nhân dân, Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận.

(2) Đối với Viện kiểm sát nhân dân

Căn cứ Điều 7 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014 quy định việc tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân phải bảo đảm các nguyên tắc như sau:

- Viện kiểm sát nhân dân do Viện trưởng lãnh đạo. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp dưới chịu sự lãnh đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp trên. Viện trưởng các Viện kiểm sát cấp dưới chịu sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Viện kiểm sát cấp trên có trách nhiệm kiểm tra, xử lý nghiêm minh vi phạm pháp luật của Viện kiểm sát cấp dưới. Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên có quyền rút, đình chỉ, hủy bỏ quyết định trái pháp luật của Viện trưởng Viện kiểm sát cấp dưới.

- Tại Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Viện kiểm sát quân sự trung ương, Viện kiểm sát quân sự quân khu và tương đương thành lập Ủy ban kiểm sát để thảo luận và quyết định theo đa số những vấn đề quan trọng, cho ý kiến về các vụ án, vụ việc trước khi Viện trưởng quyết định theo quy định tại các Điều 43, 45, 47, 53 và 55 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014.