Cấp huyện xã đã hình thành ổn định từ năm 1945 đến nay có bắt buộc phải sắp xếp đơn vị hành chính không?

Nội dung chính

• Cấp huyện xã đã hình thành ổn định từ năm 1945 đến nay có bắt buộc phải sắp xếp đơn vị hành chính không?
• Số lượng các cơ quan, tổ chức, đơn vị giảm sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện xã là bao nhiêu?
• Những đề xuất đối với các địa phương trong thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là gì?

Cấp huyện xã đã hình thành ổn định từ năm 1945 đến nay có bắt buộc phải sắp xếp đơn vị hành chính không?

Căn cứ quy định tại Điều 3 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 về các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính như sau:

Các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính

1. Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp nhưng có một trong các yếu tố đặc thù sau đây thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp:

a) Có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi với các đơn vị hành chính liền kề;

b) Có địa giới đơn vị hành chính đã hình thành ổn định và từ năm 1945 đến nay chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào;

c) Có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt mà nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Đơn vị hành chính nông thôn thuộc diện sắp xếp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch phát triển thành đơn vị hành chính đô thị trong giai đoạn 2023 - 2030, có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt tiêu chuẩn của đơn vị hành chính đô thị theo quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.

2. Trong giai đoạn 2023 - 2025 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021.

3. Trong giai đoạn 2026 - 2030 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 và giai đoạn 2023 - 2025.

4. Đối với trường hợp quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này, nếu địa phương thấy cần thực hiện sắp xếp để tổ chức hợp lý đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo tại phương án tổng thể và đề án sắp xếp đơn vị hành chính của địa phương để trình cấp có thẩm quyền xem xét.

Như vậy, đối với đơn vị hành chính cấp huyện xã có địa giới đơn vị hành chính đã hình thành ổn định và từ năm 1945 đến nay chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào thì không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính.

Cấp huyện xã đã hình thành ổn định từ năm 1945 đến nay có bắt buộc phải sắp xếp đơn vị hành chính không? (Hình từ internet)

Số lượng các cơ quan, tổ chức, đơn vị giảm sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện xã là bao nhiêu?

Căn cứ tại tiểu mục 2 Mục 2 Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024 như sau:

Về số lượng các cơ quan, tổ chức, đơn vị giảm sau khi thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã[2]

a) Cấp huyện: Với 09 ĐVHC cấp huyện giảm thì tổng số cơ quan trong hệ thống chính trị, các cơ quan thuộc ngành dọc đóng trên địa bàn và các đơn vị sự nghiệp tại các ĐVHC cấp huyện giảm là 392 cơ quan, tổ chức, đơn vị. Trong đó:

- Cơ quan trong hệ thống chính trị cấp huyện: giảm 248.

- Các đơn vị sự nghiệp cấp huyện: giảm 73.

- Các cơ quan thuộc trung ương và thuộc Sở đóng trên địa bàn cấp huyện: giảm 71.

b) Cấp xã: Cùng với số lượng 563 ĐVHC cấp xã giảm thì số lượng các cơ quan đảng ủy, HĐND, UBND, Công an, Quân sự, Y tế, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp xã giảm tương ứng là 3.378 cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp xã.

Theo đó, số lượng các cơ quan, tổ chức, đơn vị giảm sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện xã như sau:

(1) Cấp huyện: Với 09 đơn vị hành chính cấp huyện giảm thì tổng số cơ quan trong hệ thống chính trị, các cơ quan thuộc ngành dọc đóng trên địa bàn và các đơn vị sự nghiệp tại các đơn vị hành chính cấp huyện giảm là 392 cơ quan, tổ chức, đơn vị. Trong đó:

- Cơ quan trong hệ thống chính trị cấp huyện: giảm 248.

- Các đơn vị sự nghiệp cấp huyện: giảm 73.

- Các cơ quan thuộc trung ương và thuộc Sở đóng trên địa bàn cấp huyện: giảm 71.

(2) Cấp xã: Cùng với số lượng 563 đơn vị hành chính cấp xã giảm thì số lượng các cơ quan đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Công an, Quân sự, Y tế, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp xã giảm tương ứng là 3.378 cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp xã.

Những đề xuất đối với các địa phương trong thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là gì?

Căn cứ tại tiểu mục 3 Mục 4 Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024 đề xuất đối với các địa phương như sau:

(1) Khẩn trương hoàn thiện các quy trình, thủ tục và trình cấp có thẩm quyền ban hành các quyết định về phân loại đô thị, công nhận trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với các đơn vị hành chính đô thị đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết thực hiện sắp xếp nhưng còn chưa hoàn thiện các quy hoạch đô thị, rà soát, đánh giá tiêu chuẩn về phân loại đô thị, trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị theo quy định tại Nghị quyết 50/2023/UBTVQH15.

(2) Khẩn trương sắp xếp và kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã sau sắp xếp; thực hiện chuyển đổi con dấu, các loại giấy tờ liên quan của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp do thay đổi địa giới, tên gọi của đơn vị hành chính sau sắp xếp và tiến hành giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư; sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công..., bảo đảm chuẩn bị tốt đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030 và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

(3) Tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm và xây dựng Báo cáo sơ kết về công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 trên địa bàn gửi Bộ Nội vụ, trong đó nêu rõ về kết quả đạt được, khó khăn, vướng mắc và bài học kinh nghiệm.

(4) Rà soát, chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc xây dựng Phương án tổng thể về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện xã giai đoạn 2026 - 2030 (về số liệu quy mô dân số, diện tích tự nhiên, nghiên cứu xây dựng phương án bảo đảm đơn vị hành chính dự kiến hình thành sau sắp xếp đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định và đáp ứng mục tiêu, yêu cầu của việc sắp xếp đơn vị hành chính). Trong đó, lưu ý số lượng đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025 nhưng địa phương đề nghị chưa sắp xếp thì cần được rà soát để bảo đảm thực hiện sắp xếp tối đa trong giai đoạn 2026 - 2030.