So sánh hợp đồng khoán việc và hợp đồng lao động, khác nhau thế nào?

Nội dung chính

• Hợp đồng khoán việc là gì?
• So sánh hợp đồng khoán việc và hợp đồng lao động, khác nhau thế nào?
• Mẫu hợp đồng khoán việc được dùng phổ biến nhất hiện nay là mẫu nào?

Hợp đồng khoán việc là gì?

Hợp đồng khoán việc (còn gọi là hợp đồng thuê khoán việc) là sự thỏa thuận của hai bên. Theo đó, bên nhận khoán có nghĩa vụ hoàn thành một công việc nhất định theo yêu cầu của bên giao khoán và khi hoàn thành phải bàn giao cho bên giao khoán kết quả của công việc đó. Bên giao khoán nhận kết quả công việc và có nghĩa vụ trả cho bên nhận khoán tiền thù lao đã thỏa thuận.

Có hai trường hợp áp dụng hợp đồng khoán việc, gồm:

(1) Khoán trọn gói

Bên giao khoán, khoán toàn bộ cho bên nhận khoán các chi phí, bao gồm chi phí vật liệu; chi phí nhân công; chi phí công cụ lao động có liên quan để hoàn thành công việc.

Bên giao khoán trả cho người nhận khoán một khoản tiền bao gồm: Chi phí nguyên liệu, vật liệu; chi phí nhân công; chi phí công cụ lao động, lợi nhuận phát sinh từ việc nhận khoán.

(2) Khoán nhân công

Người nhận khoán phải tự bảo đảm công cụ lao động để hoàn thành công việc. Người giao khoán trả cho người nhận một khoản tiền công lao động, trong đó đã bao gồm tiền khấu hao công cụ lao động.

Bộ luật Lao động 2019 không có quy định loại hợp đồng khoán việc. So sánh tính chất, đặc điểm của hợp đồng khoán việc với hợp đồng lao động, nhận thấy:

Hợp đồng lao động là hợp đồng mà người lao động với vai trò người nhận việc chỉ cần dùng sức lao động để hoàn thành mọi yếu tố vật chất cho quá trình thực hiện công việc do người sử dụng lao động giao.

Hợp đồng khoán việc là hợp đồng mà người lao động với vai trò người nhận khoán, ngoài việc sử dụng sức lao động con người, họ còn phải tự mua sắm trang bị công cụ lao động (đối với trường hợp khoán nhân công) và có khi bao gồm cả chi phí nguyên liệu, vật liệu (đối với trường hợp khoán trọn gói) để hoàn thành công việc giao khoán.

Việc lựa chọn áp dụng hợp đồng lao động hay hợp đồng khoán việc phải căn cứ vào tính chất, đặc điểm của từng loại hợp đồng đó.

So sánh hợp đồng khoán việc và hợp đồng lao động, khác nhau thế nào? (Hình từ Internet)

So sánh hợp đồng khoán việc và hợp đồng lao động, khác nhau thế nào?

Tại khoản 1 Điều 13 Bộ luật Lao động 2019 có quy định hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.

Theo quy định trên, giữa hợp đồng lao động và hợp đồng khoán việc có sự khác nhau như sau:

- Dựa vào tính chất công việc: Hợp đồng khoán việc mang tính thời vụ, ngắn hạn, không ổn định. Hợp đồng lao động mang tính ổn định, lâu dài.

- Dựa vào yêu cầu của công việc: Đối với hợp đồng lao động, người lao động chỉ cần dùng sức lao động của mình để hoàn thành công việc do người sử dụng lao động giao và nhận tiền lương. Đối với hợp đồng khoán việc, người nhận giao khoán phải bỏ toàn bộ (một phần) vật chất, sức lao động để hoàn thành công việc, và nhận phần tiền công của mình.

Có thể thấy, việc lựa chọn ký kết hợp đồng nào cần phải dựa vào đặc điểm, tính chất của hợp đồng cũng như lĩnh vực, công việc mà doanh nghiệp đang tham gia hoạt động. Cụ thể như:

- Nên sử dụng hợp đồng khoán việc đối với các công việc diễn ra trong một thời điểm nhất định, chỉ mang tính thời vụ như tạp vụ, bảo vệ.

- Đối với những công việc mang tính chất ổn định và lâu dài thì nên áp dụng hợp đồng lao động theo 01 trong 02 loại sau: Hợp đồng lao động có thời hạn xác định và Hợp đồng lao động không xác định thời hạn cụ thể.

Trên thực tế, có một số ít doanh nghiệp giả cách giao kết hợp đồng khoán việc thay vì phải giao kết hợp đồng lao động, nhằm trốn tránh nghĩa vụ đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN đối với người lao động. Nếu hành vi gian dối bị phát hiện, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính do vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.

Mẫu hợp đồng khoán việc được dùng phổ biến nhất hiện nay là mẫu nào?

Hiện chưa, Bộ luật Lao động 2019 và các văn bản liên quan chưa có quy định cụ thể về mẫu hợp đồng khoán việc. Tuy nhiên, cá nhân hoặc tổ chức khi lập hợp đồng này cần đảm bảo nội dung chính xác, trung thực và đầy đủ. Có thể tham khảo mẫu hợp đồng khoán việc sau đây:

Tải Mẫu hợp đồng khoán việc: Tại đây