Thâm hụt thương mại là gì, những điểm cần lưu ý về thâm hụt thương mại là gì? Tác động đến người lao động thế nào?

Nội dung chính

• Thâm hụt thương mại là gì, những điểm cần lưu ý về thâm hụt thương mại là gì?
• Thâm hụt thương mại tác động đến người lao động thế nào?
• Quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng của tổng công ty nhà nước theo nguyên tắc nào?

Thâm hụt thương mại là gì, những điểm cần lưu ý về thâm hụt thương mại là gì?

Thâm hụt thương mại là hiện trạng khi giá trị hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu của một quốc gia vượt quá giá trị hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu trong cùng một khoảng thời gian nhất định. Nói cách khác, nếu bạn tính giá trị của các sản phẩm mà quốc gia xuất khẩu ra thị trường quốc tế rồi trừ đi giá trị của các sản phẩm nhập khẩu, con số âm thể hiện rằng trọng số nhập khẩu vượt trội – đó chính là thâm hụt thương mại.

Một vài điểm cần lưu ý:

- Cách tính thâm hụt thương mại: Thâm hụt thương mại được tính bằng công thức:

Thâm hụt thương mại = Giá trị thương mại - Giá trị xuất khẩu

Nếu kết quả là một số dương, điều đó có nghĩa quốc gia đó đang có thâm hụt thương mại. Ví dụ, nếu một quốc gia nhập khẩu sản phẩm trị giá 120 tỷ USD và xuất khẩu 100 tỷ USD trong một năm, thì thâm hụt thương mại sẽ là 20 tỷ USD.

- Các tác động kinh tế:

Tác động tích cực: Một số nhà kinh tế cho rằng thâm hụt thương mại không hẳn là dấu hiệu xấu nếu nhập khẩu các hàng hóa, dịch vụ đó giúp cải thiện hạ tầng, phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa hay bổ sung công nghệ tiên tiến cho sản xuất nội địa.

Tác động tiêu cực: Nếu thâm hụt thương mại kéo dài, có thể dẫn đến sự phụ thuộc nhiều vào nguồn cung cấp từ nước ngoài, gây mất cân đối cán cân thanh toán và thậm chí ảnh hưởng đến giá trị tiền tệ nội địa.

- Ngữ cảnh và bối cảnh: Mỗi quốc gia có hoàn cảnh kinh tế, vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu và chiến lược phát triển khác nhau. Một số quốc gia lớn có thâm hụt thương mại có thể vẫn duy trì được sức mạnh kinh tế nhờ nhận được đầu tư từ nước ngoài hoặc vận hành theo mô hình kinh tế chủ động trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Thâm hụt thương mại tác động đến người lao động thế nào?

Tác động của thâm hụt thương mại đến người lao động có thể được nhìn nhận theo nhiều góc độ tùy thuộc vào cơ cấu của nền kinh tế và ngành nghề cụ thể. Dưới đây là một số khía cạnh chính:

- Áp lực lên ngành sản xuất và công nghiệp nội địa: Khi giá trị nhập khẩu vượt quá xuất khẩu, các sản phẩm ngoại nhập – thường có giá cả cạnh tranh hơn – có thể làm giảm nhu cầu tiêu thụ hàng hóa sản xuất trong nước. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp sản xuất, dẫn đến giảm doanh số bán hàng, cắt giảm chi phí sản xuất hoặc thậm chí sa thải lao động. Các ngành có khả năng bị cạnh tranh với sản phẩm nhập khẩu cao như cơ khí, điện tử hay hàng tiêu dùng có thể sẽ chịu ảnh hưởng mạnh mẽ, dẫn đến mất việc làm hoặc giảm mức lương do áp lực cạnh tranh.

- Chuyển đổi cơ cấu lao động: Trong bối cảnh cạnh tranh từ hàng nhập khẩu, các doanh nghiệp trong nước buộc phải cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và cắt giảm chi phí sản xuất để duy trì vị thế trên thị trường. Điều này dẫn đến quá trình chuyển đổi cơ cấu lao động, từ lao động truyền thống sang lao động có kỹ năng cao và ứng dụng công nghệ hiện đại. Quá trình chuyển đổi này mặc dù mang lại cơ hội mới nhưng cũng có thể gây khó khăn cho người lao động chưa được đào tạo đầy đủ, đòi hỏi các chương trình đào tạo, tái đào tạo để người lao động có thể thích nghi với môi trường kinh tế mới.

- Ảnh hưởng đến thu nhập và chi phí sinh hoạt: Nếu thâm hụt thương mại kéo dài và dẫn đến sự giảm sút của sản xuất nội địa ở một số ngành, người lao động có thể đối mặt với sự trì trệ hoặc giảm sút mức lương. Mặt khác, một số mặt hàng nhập khẩu giá rẻ có thể giúp giảm bớt áp lực chi phí sinh hoạt ở phía tiêu dùng. Tuy nhiên, tác động này thường mang tính hai mặt: trong khi người lao động ở tầng lớp tiêu dùng có thể hưởng lợi từ giá rẻ, thì người lao động trong các ngành sản xuất dễ bị tổn thương bởi cạnh tranh ngoại nhập có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực về thu nhập và ổn định việc làm.

- Tác động đến đầu tư và phát triển kinh tế: Một cầu thương mại mất cân đối có thể khiến quốc gia phải phụ thuộc mạnh mẽ vào nguồn đầu tư nước ngoài để bù đắp sự thiếu hụt tài chính. Nếu những khoản đầu tư này chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực không tạo ra việc làm ổn định cho người lao động (chẳng hạn như các lĩnh vực công nghệ cao hay vốn chủ yếu ứng dụng tự động hóa), thì cơ hội việc làm truyền thống có thể bị thu hẹp. Ngược lại, nếu quốc gia sử dụng nguồn vốn đó một cách hiệu quả để phát triển ngành công nghiệp xuất khẩu, có thể tạo ra nhiều việc làm cho lao động, nhưng điều này đòi hỏi một kế hoạch chuyển đổi và nâng cao năng lực lao động bài bản.

Tóm lại, tác động của thâm hụt thương mại đến người lao động không đơn thuần chỉ là tiêu cực hay tích cực mà là sự kết hợp phức tạp của nhiều yếu tố. Điều này phụ thuộc vào khả năng thích ứng của doanh nghiệp, chất lượng quản lý kinh tế cũng như các chính sách hỗ trợ của chính phủ về đào tạo nghề, hỗ trợ doanh nghiệp nội địa và bảo vệ người lao động.

Thông tin mang tính chất tham khảo.

Thâm hụt thương mại là gì, những điểm cần lưu ý về thâm hụt thương mại là gì? (Hình từ Internet)

Quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng của tổng công ty nhà nước theo nguyên tắc nào?

Theo Điều 3 Nghị định 20/2020/NĐ-CP thì nguyên tắc quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng của tổng công ty nhà nước như sau:

- Chính sách tuyển dụng và sử dụng lao động, tiền lương, tiền thưởng của công ty do công ty quyết định trên cơ sở quy định của pháp luật và Điều lệ công ty.

- Tiền lương, tiền thưởng của người lao động, Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc, Kế toán trưởng, Thành viên Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị, Trưởng ban kiểm soát, Kiểm soát viên công ty gắn với năng suất lao động, hiệu quả sản xuất, kinh doanh của công ty.

- Nhà nước quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với công ty do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua quy định giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho cơ quan đại diện chủ sở hữu và người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại công ty; đối với công ty cổ phần thì cơ quan đại diện chủ sở hữu căn cứ quy định tại Nghị định 20/2020/NĐ-CP, chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty để tham gia, biểu quyết tại cuộc họp của Hội đồng quản trị, Đại hội cổ đông.