Ái kỷ là gì, biểu hiện của người ái kỷ thế nào? Ái kỷ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc ra sao?
Ái kỷ là gì, biểu hiện của người ái kỷ thế nào?
Ái kỷ, hay còn gọi là chứng rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder - NPD), là một đặc điểm hoặc tình trạng tâm lý mà người mắc có xu hướng tập trung quá mức vào bản thân, thường tự coi mình là trung tâm của mọi thứ. Người có tính cách ái kỷ thường có cảm giác tự tôn mạnh mẽ, mong muốn được người khác ngưỡng mộ, và ít để ý đến cảm xúc hay nhu cầu của người khác.
Tuy nhiên, phía sau vẻ ngoài tự tin hoặc kiêu ngạo, họ có thể thực sự cảm thấy bất an hoặc yếu đuối, và cố gắng che giấu điều này bằng cách thể hiện quyền lực hoặc sự vượt trội.
Hành vi ái kỷ có thể xuất hiện ở nhiều mức độ, từ nhẹ đến nghiêm trọng, và nó chỉ được coi là "rối loạn" nếu ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống cá nhân, các mối quan hệ và công việc của họ. Đây cũng là một chủ đề thú vị được đề cập nhiều trong tâm lý học và đời sống xã hội.
Người ái kỷ thường thể hiện qua một số biểu hiện cụ thể, bao gồm:
- Cảm giác tự tôn thái quá: Họ thường cho rằng mình đặc biệt hoặc vượt trội hơn người khác, có thể không thực tế về khả năng hoặc thành tựu của mình.
- Mong muốn được ngưỡng mộ: Luôn tìm cách gây ấn tượng với người xung quanh, mong muốn nhận được sự công nhận hoặc khen ngợi.
- Thiếu sự đồng cảm: Không dễ dàng thấu hiểu cảm xúc hay nhu cầu của người khác, thường ít quan tâm đến lợi ích của người khác.
- Tập trung vào bản thân: Họ thường đưa mình làm trung tâm của các cuộc trò chuyện hoặc sự chú ý.
- Nhạy cảm với chỉ trích: Dù thể hiện sự tự tin cao độ, họ có thể dễ cảm thấy tổn thương khi bị phê bình.
- Khai thác người khác: Có xu hướng sử dụng các mối quan hệ hoặc người xung quanh để đạt được lợi ích cá nhân.
Nếu những hành vi này ảnh hưởng mạnh đến cuộc sống cá nhân hoặc gây rối loạn trong các mối quan hệ, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn nhân cách ái kỷ cần sự can thiệp chuyên sâu.
Ái kỷ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc ra sao?
Tính cách ái kỷ có thể gây ra những tác động đáng kể đến cả cuộc sống cá nhân và công việc. Dưới đây là một số cách mà nó có thể ảnh hưởng:
- Trong cuộc sống cá nhân:
+ Mối quan hệ khó khăn: Thiếu sự đồng cảm và xu hướng ưu tiên bản thân có thể làm suy yếu các mối quan hệ với gia đình, bạn bè hoặc người yêu. Họ có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ bền vững.
+ Cô lập xã hội: Vì tập trung vào bản thân và ít quan tâm đến người khác, họ có thể bị xa lánh bởi những người xung quanh.
+ Cảm giác bất an: Mặc dù biểu hiện tự tin, bên trong họ có thể cảm thấy thiếu an toàn, dẫn đến căng thẳng và khó chịu.
- Trong công việc:
+ Xung đột với đồng nghiệp: Người ái kỷ thường khó chấp nhận chỉ trích hoặc ý kiến đối lập, dẫn đến các mâu thuẫn trong đội nhóm.
+ Áp lực quá mức: Họ có thể đặt kỳ vọng không thực tế vào bản thân và người khác, dẫn đến thất vọng hoặc căng thẳng.
+ Thiếu khả năng hợp tác: Vì luôn muốn chứng tỏ bản thân và chiếm ưu thế, họ có thể gặp khó khăn trong việc làm việc nhóm hoặc chia sẻ công việc.
Dù vậy, một số người ái kỷ có thể thành công trong công việc nếu họ biết tận dụng sự tự tin và tham vọng để phát triển. Tuy nhiên, việc không cân bằng có thể dẫn đến các hậu quả tiêu cực về dài hạn.
Thông tin mang tính chất tham khảo.
Ái kỷ là gì, biểu hiện của người ái kỷ thế nào? Ái kỷ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc ra sao? (Hình từ Internet)
Hiện nay pháp luật hướng tới xây dựng quan hệ lao động như thế nào?
Theo Điều 7 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì thực hiện việc xây dựng quan hệ lao động như sau:
- Quan hệ lao động được xác lập qua đối thoại, thương lượng, thỏa thuận theo nguyên tắc tự nguyện, thiện chí, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của nhau.
- Người sử dụng lao động, tổ chức đại diện người sử dụng lao động và người lao động, tổ chức đại diện người lao động xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định với sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Công đoàn tham gia cùng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hỗ trợ xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định; giám sát việc thi hành quy định của pháp luật về lao động; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
- Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và các tổ chức đại diện của người sử dụng lao động khác được thành lập theo quy định của pháp luật có vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động, tham gia xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định.

Phạm Đại Phước









