4 yếu tố cấu thành tội phạm là gì? Ví dụ về các yếu tố cấu thành tội phạm trong quan hệ lao động?

Nội dung chính

• 4 yếu tố cấu thành tội phạm là gì? Ví dụ về các yếu tố cấu thành tội phạm trong quan hệ lao động?
• Hiện nay pháp luật hướng tới xây dựng quan hệ lao động như thế nào?
• Những hành vi nào bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động?

4 yếu tố cấu thành tội phạm là gì? Ví dụ về các yếu tố cấu thành tội phạm trong quan hệ lao động?

Bộ luật Hình sự 2015 không có quy định cụ thể về khái niệm cấu thành tội phạm. Tuy nhiên dựa theo tinh thần của Bộ luật Hình sự 2015 để một hành vi được coi là tội phạm, nó phải thỏa mãn đầy đủ 4 yếu tố cấu thành tội phạm sau:

- Khách thể của tội phạm: Đây là các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ, bị hành vi phạm tội xâm hại hoặc đe dọa xâm hại. Ví dụ, khách thể của tội phạm giết người là quyền sống của con người.

- Mặt khách quan của tội phạm: Bao gồm các dấu hiệu bên ngoài của hành vi phạm tội như hành vi nguy hiểm cho xã hội, hậu quả của hành vi, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả, công cụ, phương tiện thực hiện tội phạm, thời gian, địa điểm và phương pháp thực hiện tội phạm.

- Mặt chủ quan của tội phạm: Bao gồm các yếu tố bên trong của người phạm tội như lỗi (cố ý hoặc vô ý), động cơ và mục đích phạm tội. Ví dụ, một người phạm tội giết người có thể có động cơ là trả thù cá nhân.

- Chủ thể của tội phạm: Là người hoặc pháp nhân có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Ví dụ, một người từ đủ 16 tuổi trở lên có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm.

Dưới đây là một ví dụ về các yếu tố cấu thành tội phạm trong quan hệ lao động (tội cưỡng bức lao động tại Điều 297 Bộ luật Hình sự 2015, được sửa đổi bởi khoản 99 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017):

- Khách thể của tội phạm: Khách thể ở đây là quyền lợi hợp pháp của người lao động, chẳng hạn như ép buộc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác ép buộc người khác phải lao động.

- Mặt khách quan của tội phạm: Hành vi này bao gồm việc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc sử dụng các thủ đoạn khác để ép buộc người khác phải lao động trái với ý muốn của họ gây ra hậu quả sự tổn hại về thể chất, tinh thần hoặc kinh tế đối với người bị cưỡng bức. Điều này có thể bao gồm việc làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, không được trả lương hoặc bị lạm dụng.

- Mặt chủ quan của tội phạm: Người phạm tội cưỡng bức lao động nhận thức được hành vi của mình là trái pháp luật và có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, nhưng vẫn cố tình thực hiện. Mục đích của người phạm tội có thể là để đạt được lợi ích kinh tế, quyền lực hoặc kiểm soát người lao động. Động cơ có thể bao gồm mong muốn ép buộc người lao động làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, không trả lương hoặc lạm dụng sức lao động

- Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội cưỡng bức lao động là bất kỳ ai đạt độ tuổi luật định và có năng lực trách nhiệm hình sự. Thông thường, chủ thể của tội phạm này là những người sử dụng lao động, quản lý lao động hoặc những người có quyền lực và trách nhiệm giám sát công việc của người lao động.

Thông tin mang tính chất tham khảo.

4 yếu tố cấu thành tội phạm là gì? Ví dụ về các yếu tố cấu thành tội phạm trong quan hệ lao động? (Hình từ Internet)

Hiện nay pháp luật hướng tới xây dựng quan hệ lao động như thế nào?

Theo Điều 7 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì thực hiện việc xây dựng quan hệ lao động như sau:

- Quan hệ lao động được xác lập qua đối thoại, thương lượng, thỏa thuận theo nguyên tắc tự nguyện, thiện chí, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của nhau.

- Người sử dụng lao động, tổ chức đại diện người sử dụng lao động và người lao động, tổ chức đại diện người lao động xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định với sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Công đoàn tham gia cùng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hỗ trợ xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định; giám sát việc thi hành quy định của pháp luật về lao động; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

- Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và các tổ chức đại diện của người sử dụng lao động khác được thành lập theo quy định của pháp luật có vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động, tham gia xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định.

Những hành vi nào bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động?

Theo Điều 8 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động bao gồm:

- Phân biệt đối xử trong lao động.

- Ngược đãi người lao động, cưỡng bức lao động.

- Quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

- Lợi dụng danh nghĩa dạy nghề, tập nghề để trục lợi, bóc lột sức lao động hoặc lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người học nghề, người tập nghề vào hoạt động trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa qua đào tạo hoặc chưa có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia đối với nghề, công việc phải sử dụng lao động đã được đào tạo hoặc phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

- Lôi kéo, dụ dỗ, hứa hẹn, quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc lợi dụng dịch vụ việc làm, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để thực hiện hành vi trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.