Trộm vía là gì? Trộm vía có phải mê tín dị đoan không? Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan có bị xử phạt?

Nội dung chính

• Trộm vía là gì?
• Trộm vía có phải mê tín dị đoan không?
• Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan có bị xử phạt?

Trộm vía là gì?

Trộm vía là một cụm từ quen thuộc trong văn hóa và giao tiếp hàng ngày của người Việt Nam, đặc biệt trong các cuộc trò chuyện liên quan đến trẻ nhỏ hoặc những điều may mắn, tốt lành.

Cụm từ trộm vía xuất phát từ tín ngưỡng dân gian của người Việt. Theo quan niệm xưa, mỗi người đều có "vía" (linh hồn hoặc phần tinh thần). Người ta thường nói "trộm vía" trước để tránh "phạm vía" hoặc khiến vía bị kinh động, dẫn đến điều xui xẻo.

Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo!

Trộm vía là gì? Trộm vía có phải mê tín dị đoan không? Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan có bị xử phạt? (Hình từ Internet)

Trộm vía có phải mê tín dị đoan không?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 2 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 có quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.

...

Theo đó, tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.

Cùng với đó, pháp luật có quy định về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người, tuy nhiên quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo không được vi phạm vào điều cấm của pháp luật,

- Nội dung quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người bao gồm:

+ Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

+ Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo.

+ Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

+ Chức sắc, chức việc, nhà tu hành có quyền thực hiện lễ nghi tôn giáo, giảng đạo, truyền đạo tại cơ sở tôn giáo hoặc địa điểm hợp pháp khác.

+ Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.

(Nội dung được quy định tại Điều 6 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016)

Căn cứ theo khoản 4 Điều 3 Thông tư 04/2009/TT-BVHTTDL như sau:

Quy định cấm trong hoạt động văn hoá và kinh doanh dịch vụ văn hoá công cộng

...

4. Hoạt động văn hoá và dịch vụ văn hoá có nội dung mê tín dị đoan quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế là những hoạt động có nội dung làm mê hoặc người khác, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức, bao gồm: Cúng khấn trừ tà ma, chữa bệnh bằng phù phép, lên đồng phán truyền, xem bói, xin xăm, xóc thẻ, truyền bá sấm trạng, phù chú, cầu lợi cho mình gây hại cho người khác bằng cách yểm bùa, đốt đồ mã ở nơi công cộng và các hình thức mê tín dị đoan khác.

Theo đó tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng ban hành kèm theo Nghị định 103/2009/NĐ-CP như sau:

Quy định cấm trong hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng

Nghiêm cấm các hoạt động sau đây:

1. Các hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa có nội dung:

...

b) Kích động bạo lực, tuyên truyền chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước; truyền bá tư tưởng, văn hóa phản động, lối sống dâm ô đồi trụy, các hành vi tội ác, tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, trái với thuần phong mỹ tục, gây hại cho sức khỏe và hủy hoại môi trường sinh thái;

…

Theo đó, hoạt động văn hoá và dịch vụ văn hoá có nội dung mê tín dị đoan là những hoạt động có nội dung làm mê hoặc người khác, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức, bao gồm: Cúng khấn trừ tà ma, chữa bệnh bằng phù phép, lên đồng phán truyền, xem bói, xin xăm, xóc thẻ, truyền bá sấm trạng, phù chú, cầu lợi cho mình gây hại cho người khác bằng cách yểm bùa, đốt đồ mã ở nơi công cộng và các hình thức mê tín dị đoan khác.

Như vậy, trộm vía là quan điểm tín ngưỡng của mỗi người, xuất phát từ trong tư tưởng nên chưa có đủ căn cứ để xem là mê tín dị đoan. Tuy nhiên, nếu có hành vi lợi dụng quan điểm tín ngưỡng này để thực hiện hành vi mê tín dị đoan thì có thể bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan có bị xử phạt?

Căn cứ theo điểm đ khoản 7 và điểm a khoản 8 Điều 14 Nghị định 38/2021/NĐ-CP có quy định như sau:

Vi phạm quy định về tổ chức lễ hội

...

7. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Tổ chức lễ hội theo quy định phải đăng ký mà không có văn bản chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;

b) Tổ chức lễ hội truyền thống không đúng với bản chất, ý nghĩa lịch sử, văn hóa;

c) Thực hiện nghi lễ có tính bạo lực, phản cảm, trái với truyền thống yêu hòa bình, nhân đạo của dân tộc Việt Nam;

d) Không tạm dừng tổ chức lễ hội theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;

đ) Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan.

8. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 3, điểm a khoản 4 và điểm đ khoản 7 Điều này;

b) Buộc hoàn lại số tiền có được do thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 5 Điều này.

Cùng với đó, căn cứ theo khoản 2 Điều 5 Nghị định 38/2021/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Nghị định 128/2022/NĐ-CP có quy định như sau:

Quy định về mức phạt tiền và thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức

...

2. Mức phạt tiền quy định tại Chương II và Chương III Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại các khoản 2, 5, 6 và 7 Điều 10; các khoản 4, 5, 6 và 7 Điều 10a; điểm a khoản 2, các khoản 3, 5 và 6, các điểm a, b, c và d khoản 7 Điều 14; các khoản 1, 2, 3, 4 và điểm b khoản 5 Điều 21; các khoản 1, 2, 3, 4 và điểm b khoản 5 Điều 23; khoản 1 Điều 24; các Điều 30, 38, 39 và 40 Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với tổ chức.

...

Theo đó, hành vi tổ chức hoạt động mê tín dị đoan sẽ bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với cá nhân, đối với tổ chức mức phạt tiền sẽ từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.

Ngoài ra, hành vi tổ chức hoạt động mê tín dị đoạn sẽ buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi.