Lỗi giao dịch tự doanh do nhập sai lệnh dẫn đến thiếu chứng khoán thì Trung tâm Lưu ký chứng khoán xử ký như thế nào?

Nội dung chính

• Lỗi giao dịch tự doanh có bao gồm lỗi nhập sai lệnh dẫn đến việc thiếu chứng khoán hay không?
• Lỗi giao dịch tự doanh do nhập sai lệnh dẫn đến thiếu chứng khoán thì Trung tâm Lưu ký chứng khoán xử ký như thế nào?
• Việc vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch cần được thực hiện như thế nào?

Lỗi giao dịch tự doanh có bao gồm lỗi nhập sai lệnh dẫn đến việc thiếu chứng khoán hay không?

Căn cứ khoản 1 Điều 7 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định về việc quy định về trường hợp sửa lỗi giao dịch tự doanh như sau:

Xử lý lỗi giao dịch tự doanh

1. VSD thực hiện xử lý lỗi giao dịch tự doanh trong trường hợp sau:

a. Thành viên, Tổ chức mở tài khoản trực tiếp nhập sai số hiệu tài khoản tự doanh.

b. Công ty chứng khoán nhập sai lệnh dẫn tới thiếu chứng khoán để thanh toán.

c. Thành viên lập quỹ ETF bị thiếu chứng khoán hoặc chứng chỉ quỹ ETF để thanh toán do giao dịch hoán đổi không thành công.

...

Như vậy, trường hợp thành viên lưu ký nhập sai lệnh dẫn đến thiếu chứng khoán thuộc các lỗi giao dịch tự doanh mà Trung tâm Lưu ký chứng khoán cần thực hiện sửa lỗi.

Lỗi giao dịch tự doanh do nhập sai lệnh dẫn đến thiếu chứng khoán thì Trung tâm Lưu ký chứng khoán xử ký như thế nào?

Căn cứ khoản 2 Điều 7 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định về việc cách xử lý lỗi giao dịch tự doanh như sau:

Xử lý lỗi giao dịch tự doanh

...

2. Cách thức xử lý lỗi giao dịch tự doanh

a. Trường hợp sai số hiệu tài khoản tự doanh, VSD sẽ thực hiện điều chỉnh về đúng số hiệu tài khoản tự doanh của Thành viên, Tổ chức mở tài khoản trực tiếp.

b. Trường hợp công ty chứng khoán nhập sai lệnh dẫn tới thiếu chứng khoán để thanh toán hoặc Thành viên lập quỹ ETF bị thiếu chứng khoán/chứng chỉ quỹ ETF để thanh toán do giao dịch hoán đổi không thành công, công ty chứng khoán/Thành viên lập quỹ có liên quan phải sử dụng cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán theo quy định tại Điều 16 Quy chế này.

...

Theo đó, đối với trường hợp công ty chứng khoán nhập sai lệnh dẫn tới thiếu chứng khoán để thanh toán thì phải sử dụng cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán.

Việc vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch cần được thực hiện như thế nào?

Căn cứ Điều 16 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định về việc vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch như sau:

Cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch

1. Thành viên do sửa lỗi sau giao dịch theo quy định tại Điều 6 hoặc xử lý lỗi giao dịch tự doanh theo quy định tại điểm b, c khoản 1 Điều 7 Quy chế này dẫn đến thiếu chứng khoán để thanh toán giao dịch chứng khoán phải thực hiện vay chứng khoán qua hệ thống vay và cho vay chứng khoán của VSD theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 41 Thông tư số 05/2015/TT-BTC. Việc vay chứng khoán phải hoàn tất chậm nhất vào 09h30 ngày thanh toán đối với các giao dịch trái phiếu doanh nghiệp và 14h45 ngày T+1 đối với các giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm.

2. Sau thời gian quy định tại khoản 1 Điều này mà Thành viên không vay được chứng khoán để hỗ trợ thanh toán, các giao dịch chứng khoán bị thiếu chứng khoán sẽ bị lùi thời hạn thanh toán theo quy định tại Điều 17 của Quy chế này.

3. Trình tự, thủ tục thực hiện chuyển giao và hoàn trả chứng khoán vay được thực hiện theo quy định tại Quy chế tổ chức hoạt động vay và cho vay chứng khoán của VSD.

Theo quy định thì việc vay chứng khoán phải hoàn tất chậm nhất vào 09h30 ngày thanh toán đối với các giao dịch trái phiếu doanh nghiệp và 14h45 ngày T+1 đối với các giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm.

Sau thời gian quy định mà thành viên lưu ký không vay được chứng khoán để hỗ trợ thanh toán, các giao dịch chứng khoán bị thiếu chứng khoán sẽ bị lùi thời hạn thanh toán.

Trình tự, thủ tục thực hiện chuyển giao và hoàn trả chứng khoán vay được thực hiện theo quy định tại Quy chế tổ chức hoạt động vay và cho vay chứng khoán của Trung tâm Lưu ký chứng khoán.

Tuy nhiên, hiện nay Thông tư 05/2015/TT-BTC dùng để làm cơ chế cho hoạt động vay đã hết hiệu lực và trong văn bản thay thế cũng không có quy định về biện pháp cho vay chứng khoán nữa, anh nên liên hệ với trung tâm Lưu ký chứng khoán để có thêm thông tin về phương pháp xử lý trong trường hợp này.

Anh cũng có thể tham khảo thêm tại khoản 3 Điều 35 Thông tư 119/2020/TT-BTC quy định về xử lý các trường hợp mất khả năng thanh toán giao dịch chứng khoán như sau:

Xử lý các trường hợp mất khả năng thanh toán giao dịch chứng khoán

...

3. Trường hợp thiếu chứng khoán do sửa lỗi sau giao dịch hoặc xử lý lỗi tự doanh, thành viên bù trừ áp dụng các biện pháp hỗ trợ theo trình tự sau:

a) Sử dụng chứng khoán vay qua hệ thống vay và cho vay chứng khoán do Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam quản lý;

b) Trường hợp đến thời điểm thanh toán theo quy định, thành viên bù trừ vẫn không đủ chứng khoán để thanh toán, Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam sẽ thực hiện lùi thời hạn thanh toán đối với số lượng chứng khoán thiếu của thành viên bù trừ để tiếp tục áp dụng cơ chế hỗ trợ do thiếu chứng khoán quy định tại điểm a hoặc điểm c khoản này. Việc lùi thời hạn thanh toán thực hiện theo quy định tại Điều 36 Thông tư này.

c) Mua bắt buộc qua hệ thống giao dịch chứng khoán. Giao dịch mua bắt buộc được thanh toán trong ngày và được bù trừ chung với giao dịch có cùng ngày thanh toán qua hệ thống của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam;

...