Câu cảm thán là gì? Ví dụ câu cảm thán? Cách đặt câu cảm thán? Yêu cầu cần đạt trong nội dung nói và nghe Ngữ văn lớp 8?

Nội dung chính

• Câu cảm thán là gì? Ví dụ câu cảm thán?
• Tác dụng của câu cảm thán? Cách đặt câu cảm thán trong Tiếng việt?
• Yêu cầu cần đạt đối với các phẩm chất chủ yếu của học sinh lớp 8 là gì?

Câu cảm thán là gì? Ví dụ câu cảm thán?

Câu cảm thán là gì?

Câu cảm thán là loại câu được dùng để bộc lộ cảm xúc, tình cảm, thái độ của người nói đối với sự vật, sự việc, con người hoặc hiện tượng nào đó trong cuộc sống.

Câu cảm thán thường thể hiện các cung bậc cảm xúc khác nhau như: vui mừng, ngạc nhiên, tiếc nuối, tức giận, khâm phục, chán nản,…

Ví dụ câu cảm thán?

Ôi, cảnh đẹp quá! (Thể hiện sự ngạc nhiên, trầm trồ)

Trời ơi, sao lại có thể xảy ra chuyện này chứ! (Bộc lộ sự bất ngờ, thất vọng)

Chà, món ăn này ngon tuyệt! (Thể hiện sự khen ngợi)

Than ôi, cuộc đời thật bất công! (Bộc lộ sự tiếc nuối, buồn bã)

Thật là một ngày đáng nhớ! (Bộc lộ niềm vui, hạnh phúc)

Tác dụng của câu cảm thán? Cách đặt câu cảm thán trong Tiếng việt?

Tác dụng của câu cảm thán?

(1) Thể hiện cảm xúc chân thật của người nói: Câu cảm thán giúp con người bộc lộ những cảm xúc chân thực và tự nhiên nhất trong cuộc sống. Những trạng thái cảm xúc như vui mừng, buồn bã, ngạc nhiên, chán nản, tức giận, yêu thương,... đều có thể được diễn đạt qua câu cảm thán.

(2) Tạo sự sinh động cho lời nói và câu văn: Khi giao tiếp hoặc viết văn, nếu chỉ sử dụng những câu đơn thuần, không có cảm xúc thì câu chuyện sẽ trở nên khô khan, nhàm chán. Câu cảm thán giúp câu văn trở nên tự nhiên, có hồn, giàu sức biểu cảm hơn, giúp người đọc và người nghe cảm nhận được sắc thái và thái độ của người nói.

(3) Giúp người nghe dễ dàng nắm bắt tâm trạng của người nói: Trong giao tiếp, giọng điệu và cách nói chuyện đóng vai trò rất quan trọng. Khi sử dụng câu cảm thán, người nghe sẽ ngay lập tức nhận ra cảm xúc của người nói, từ đó có phản ứng phù hợp.

Cách đặt câu cảm thán trong Tiếng việt?

(1) Sử dụng các từ cảm thán

- Một số từ cảm thán phổ biến gồm: ôi, than ôi, trời ơi, chao ôi, ô kìa, ôi chao, chà, thật là, biết bao, làm sao, quá, lắm, ghê, biết mấy,...

- Những từ này giúp câu văn trở nên giàu cảm xúc hơn, thể hiện được tâm trạng của người nói.

Ví dụ:"Ôi, bức tranh này đẹp quá!" → Thể hiện sự trầm trồ, ngưỡng mộ.

"Trời ơi, sao hôm nay lại nóng thế này!" → Bộc lộ cảm xúc khó chịu trước thời tiết nóng bức.

(2) Sử dụng cấu trúc câu cảm thán

Câu cảm thán thường có các cấu trúc đặc trưng như:

+ Biết bao + danh từ!

Ví dụ: "Hạnh phúc biết bao!" – Thể hiện niềm hạnh phúc vô cùng lớn.

+ Làm sao + tính từ/động từ + thế!

Ví dụ: "Cảnh vật nơi đây đẹp làm sao!" – Nhấn mạnh vẻ đẹp của khung cảnh.

+ Thật là + tính từ/danh từ!

Ví dụ: "Thật là một ngày đáng nhớ!" – Thể hiện sự trân trọng về một kỷ niệm đáng nhớ.

- Những cấu trúc này giúp câu văn có tính biểu cảm cao hơn, làm cho lời nói trở nên phong phú và sinh động.

(3) Sử dụng dấu chấm than (!) để nhấn mạnh cảm xúc

- Câu cảm thán thường kết thúc bằng dấu chấm than (!) để diễn tả cảm xúc mạnh mẽ. Đây là một dấu hiệu quan trọng giúp phân biệt câu cảm thán với các loại câu khác.

Ví dụ:"Thật tuyệt vời!" – Câu cảm thán ngắn gọn nhưng thể hiện sự hứng thú cao độ.

- Tuy nhiên, không phải câu cảm thán nào cũng cần dấu chấm than. Trong một số trường hợp, người ta có thể sử dụng dấu chấm hoặc dấu chấm lửng để thể hiện cảm xúc nhẹ nhàng hơn.

Ví dụ: "Hạnh phúc biết bao..." – Câu này tạo cảm giác suy tư, sâu lắng hơn.

- Sử dụng ngữ điệu khi nói, trong giao tiếp trực tiếp, câu cảm thán không chỉ phụ thuộc vào từ ngữ mà còn dựa vào ngữ điệu để truyền tải cảm xúc. Khi nói, người ta thường:

+ Nhấn mạnh vào các từ cảm thán như "Ôi!", "Trời ơi!", "Chao ôi!"

+ Kéo dài hoặc nhấn mạnh vào từ cuối để thể hiện cảm xúc mạnh mẽ hơn.

+ Tăng cao giọng khi ngạc nhiên, vui mừng, phấn khích.

+ Giảm giọng hoặc kéo dài câu khi diễn tả sự buồn bã, tiếc nuối.

Ví dụ: Khi nói câu "Ôi, đẹp quá!" với giọng cao và phấn khích, người nghe sẽ cảm nhận được sự ngạc nhiên, trầm trồ của người nói.

- Khi nói "Than ôi, cuộc đời thật bất công..." với giọng trầm, chậm rãi, người nghe sẽ cảm nhận được nỗi buồn và sự tiếc nuối.

Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo

Yêu cầu cần đạt trong nội dung nói và nghe Ngữ văn lớp 8 là gì?

Căn cứ theo quy định tại Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT về yêu cầu cần đạt trong nội dung nói và nghe Ngữ văn lớp 8 như sau:

(1) Nói

- Trình bày được ý kiến về một vấn đề xã hội; nêu rõ ý kiến và các luận điểm; sử dụng lí lẽ và bằng chứng thuyết phục (có thể sử dụng công nghệ thông tin để tăng hiệu quả trình bày).

- Biết trình bày bài giới thiệu ngắn về một cuốn sách (theo lựa chọn cá nhân): cung cấp cho người đọc những thông tin quan trọng nhất; nêu được đề tài hay chủ đề của cuốn sách và một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật.

(2) Nghe

- Nghe và tóm tắt được nội dung thuyết trình của người khác.

- Nắm bắt được nội dung chính mà nhóm đã trao đổi, thảo luận và trình bày lại được nội dung đó.

(3) Nói nghe tương tác: Biết thảo luận ý kiến về một vấn đề trong đời sống phù hợp với lứa tuổi.

Câu cảm thán là gì? Ví dụ câu cảm thán? Tác dụng của câu cảm thán? Cách đặt câu cảm thán trong Tiếng việt? Yêu cầu cần đạt trong nội dung nói và nghe Ngữ văn lớp 8? (Hình từ internet)

Yêu cầu cần đạt đối với các phẩm chất chủ yếu của học sinh lớp 8 là gì?

Căn cứ theo quy định tại Chương trình giáo dục phổ thông Tổng thể ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có nêu rõ yêu cầu cần đạt về 5 phẩm chất chủ yếu của học sinh lớp 8 như sau:

(1) Yêu nước

- Tích cực, chủ động tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên.

- Có ý thức tìm hiểu truyền thống của gia đình, dòng họ, quê hương; tích cực học tập, rèn luyện để phát huy truyền thống của gia đình, dòng họ, quê hương.

- Có ý thức bảo vệ các di sản văn hoá, tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ, phát huy giá trị của di sản văn hoá.

(2) Nhân ái

Yêu quý mọi người

- Trân trọng danh dự, sức khoẻ và cuộc sống riêng tư của người khác.

- Không đồng tình với cái ác, cái xấu; không cổ xuý, không tham gia các hành vi bạo lực; sẵn sàng bênh vực người yếu thế, thiệt thòi,...

- Tích cực, chủ động tham gia các hoạt động từ thiện và hoạt động phục vụ cộng đồng.

Tôn trọng sự khác biệt giữa mọi người

- Tôn trọng sự khác biệt về nhận thức, phong cách cá nhân của những người khác.

- Tôn trọng sự đa dạng về văn hoá của các dân tộc trong cộng đồng dân tộc Việt Nam và các dân tộc khác.

- Cảm thông và sẵn sàng giúp đỡ mọi người.

(3) Chăm chỉ

Ham học

- Luôn cố gắng vươn lên đạt kết quả tốt trong học tập.

- Thích đọc sách, báo, tìm tư liệu trên mạng Internet để mở rộng hiểu biết.

- Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hằng ngày.

Chăm làm

- Tham gia công việc lao động, sản xuất trong gia đình theo yêu cầu thực tế, phù hợp với khả năng và điều kiện của bản thân.

- Luôn cố gắng đạt kết quả tốt trong lao động ở trường lớp, cộng đồng.

- Có ý thức học tốt các môn học, các nội dung hướng nghiệp; có hiểu biết về một nghề phổ thông.

(4) Trung thực

- Luôn thống nhất giữa lời nói với việc làm.

- Nghiêm túc nhìn nhận những khuyết điểm của bản thân và chịu trách nhiệm về mọi lời nói, hành vi của bản thân.

- Tôn trọng lẽ phải; bảo vệ điều hay, lẽ phải trước mọi người; khách quan, công bằng trong nhận thức, ứng xử.

- Không xâm phạm của công.

- Đấu tranh với các hành vi thiếu trung thực trong học tập và trong cuộc sống

(5) Trách nhiệm

Có trách nhiệm với bản thân

- Có thói quen giữ gìn vệ sinh, rèn luyện thân thể, chăm sóc sức khoẻ.

- Có ý thức bảo quản và sử dụng hợp lí đồ dùng của bản thân.

- Có ý thức tiết kiệm thời gian; sử dụng thời gian hợp lí; xây dựng và thực hiện chế độ học tập, sinh hoạt hợp lí.

- Không đổ lỗi cho người khác; có ý thức và tìm cách khắc phục hậu quả do mình gây ra.

Có trách nhiệm với gia đình

- Quan tâm đến các công việc của gia đình.

- Có ý thức tiết kiệm trong chi tiêu của cá nhân và gia đình.

Có trách nhiệm với nhà trường và xã hội

- Quan tâm đến các công việc của cộng đồng; tích cực tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động phục vụ cộng đồng.

- Tôn trọng và thực hiện nội quy nơi công cộng; chấp hành tốt pháp luật về giao thông; có ý thức khi tham gia các sinh hoạt cộng đồng, lễ hội tại địa phương

- Không đồng tình với những hành vi không phù hợp với nếp sống văn hoá và quy định ở nơi công cộng.

- Tham gia, kết nối Internet và mạng xã hội đúng quy định; không tiếp tay cho kẻ xấu phát tán thông tin ảnh hưởng đến danh dự của tổ chức, cá nhân hoặc ảnh hưởng đến nếp sống văn hoá, trật tự an toàn xã hội.

Có trách nhiệm với môi trường sống

- Sống hoà hợp, thân thiện với thiên nhiên.

- Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền, chăm sóc, bảo vệ thiên nhiên; phản đối những hành vi xâm hại thiên nhiên.

- Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền về biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu.