Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã: Hoàn thành số hóa tài liệu trước ngày 30 tháng 6 có đúng không?

Nội dung chính

• Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã: Hoàn thành số hóa tài liệu trước ngày 30 tháng 6 có đúng không?
• Khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thì có được bầu cử các chức danh lãnh đạo không?
• Nguyên tắc tổ chức và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính hiện nay được quy định ra sao?

Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã: Hoàn thành số hóa tài liệu trước ngày 30 tháng 6 có đúng không?

Căn cứ theo tiết mục 1.6 tiểu mục 1 Mục X Kế hoạch 47-KH/BCĐ năm 2025 có nêu rằng:

Như vậy, theo căn cứ trên thì số hóa tài liệu phải được hoàn thành chậm nhất là vào ngày 29/06/2025 trước khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.

Đồng thời, đối với tài liệu cấp tỉnh thì cần phải hoàn thành trước ngày 15/8/2025.

Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã: Hoàn thành số hóa tài liệu trước ngày 30 tháng 6 có đúng không? (Hình từ internet)

Khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thì có được bầu cử các chức danh lãnh đạo không?

Căn cứ theo tiểu mục 1 Mục 4 Kết luận 150-KL/TW năm 2025 có nêu rõ rằng:

Tổ chức thực hiện

(1) Giao Ban Thường vụ Đảng uỷ Quốc hội chỉ đạo rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan theo hướng:

Khi thực hiện việc hợp nhất, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh hoặc thành lập mới đơn vị hành chính cấp xã, thì không bầu cử các chức danh chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân; trưởng, phó đoàn đại biểu Quốc hội; trưởng các ban của hội đồng nhân dân và ủy viên ủy ban nhân dân theo quy định, mà giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, thường trực hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp xã căn cứ thông báo của cấp uỷ có thẩm quyền quản lý cán bộ, tiến hành chỉ định, bổ nhiệm nhân sự đảm nhiệm các chức danh liên quan nêu trên. Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu hội đồng nhân dân giữ các chức danh lãnh đạo hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp xã mới thành lập.

...

Như vậy, theo quy định trên thì Ban Thường vụ Đảng uỷ Quốc hội được giao để chỉ đạo rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan theo hướng:

Khi thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, thì không bầu cử các chức danh sau:

- Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân

- Trưởng, Phó đoàn đại biểu Quốc hội

- Trưởng các ban của hội đồng nhân dân và ủy viên ủy ban nhân dân theo quy định.

Mà giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, thường trực hội đồng nhân dân cấp xã căn cứ thông báo của cấp uỷ có thẩm quyền quản lý cán bộ, tiến hành chỉ định, bổ nhiệm nhân sự đảm nhiệm các chức danh liên quan nêu trên.

Trong trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu hội đồng nhân dân giữ các chức danh lãnh đạo hội đồng nhân dân cấp xã mới thành lập.

Nguyên tắc tổ chức và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính hiện nay được quy định ra sao?

Căn cứ theo Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 thì nguyên tắc tổ chức và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính hiện nay được quy định như sau:

(1) Việc tổ chức đơn vị hành chính được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:

- Tuân thủ quy định của Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm tính ổn định, thông suốt, liên tục của quản lý nhà nước;

- Phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ, phù hợp với đặc điểm, điều kiện tự nhiên, xã hội, truyền thống lịch sử, văn hóa và yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội của từng địa phương;

- Phù hợp với năng lực quản lý của bộ máy chính quyền địa phương, mức độ chuyển đổi số; bảo đảm các công việc, thủ tục hành chính liên quan đến người dân, doanh nghiệp và xã hội được tiếp nhận, giải quyết kịp thời, thuận lợi;

- Thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật.

(2) Việc thành lập, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải bảo đảm các điều kiện sau đây:

- Phù hợp quy hoạch có liên quan đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;

- Bảo đảm lợi ích chung của quốc gia, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền địa phương các cấp; phát huy tiềm năng, lợi thế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và của từng địa phương;

- Bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Bảo đảm đoàn kết dân tộc, phù hợp với các yếu tố truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương; tạo sự thuận tiện cho Nhân dân;

- Phải căn cứ vào tiêu chuẩn của đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

(3) Việc giải thể đơn vị hành chính chỉ thực hiện trong các trường hợp sau đây:

- Do yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của địa phương hoặc của quốc gia;

- Do thay đổi các yếu tố địa lý, địa hình tác động đến sự tồn tại của đơn vị hành chính đó.

Ngoài ra, tại Điều 4 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 có quy định về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương như sau:

(1) Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng pháp luật; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ.

Hội đồng nhân dân làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Ủy ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương hoạt động theo chế độ tập thể Ủy ban nhân dân kết hợp với đề cao trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân.

(2) Tổ chức chính quyền địa phương tinh, gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu quản trị địa phương chuyên nghiệp, hiện đại, minh bạch, bảo đảm trách nhiệm giải trình gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực.

(3) Bảo đảm quyền con người, quyền công dân; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự kiểm tra, giám sát của Nhân dân.

(4) Bảo đảm nền hành chính thống nhất, thông suốt, liên tục.

(5) Những công việc thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương phải do địa phương quyết định, địa phương tổ chức thực hiện và tự chịu trách nhiệm.