Người tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép thì có phải đang chiếm đất không?

Nội dung chính

• Người tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép thì có phải đang chiếm đất không?
• Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm kiểm tra và xử lý vi phạm người sử dụng đất chiếm đất không?
• Người sử dụng đất không chấp hành quyết định thu hồi đất thì có bị cưỡng chế không?

Người tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép thì có phải đang chiếm đất không?

Căn cứ theo điểm a khoản 2 Điều 3 Nghị định 91/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Nghị định 04/2022/NĐ-CP quy định:

Giải thích từ ngữ

...

2. Chiếm đất là việc sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép;

b) Tự ý sử dụng đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác mà không được tổ chức, cá nhân đó cho phép;

c) Sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất đã hết thời hạn sử dụng mà không được Nhà nước gia hạn sử dụng đất và đã có quyết định thu hồi đất được công bố, tổ chức thực hiện nhưng người sử dụng đất không chấp hành (trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất nông nghiệp)

d) Sử dụng đất trên thực địa mà chưa hoàn thành các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.

...

Theo đó, việc tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép là hành vi chiếm đất.

Sử dụng đất của người khác khi chưa có sự đồng ý thì có bị Nhà nước thu hồi phần đất đó hay không? (Hình từ Internet)

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm kiểm tra và xử lý vi phạm người sử dụng đất chiếm đất không?

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm kiểm tra và xử lý vi phạm người sử dụng đất chiếm đất không, căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 241 Luật Đất đai 2024 quy định:

Trách nhiệm trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm sau đây:

a) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại địa phương theo thẩm quyền;

b) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời theo thẩm quyền đối với các hành vi không đăng ký đất đai; lấn đất, chiếm đất, hủy hoại đất; sử dụng đất không đúng mục đích; chuyển, nhận quyền sử dụng đất không đúng pháp luật và hành vi vi phạm pháp luật đất đai khác của người sử dụng đất.

...

Như vậy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra và xử lý kịp thời theo thẩm quyền đối với các hành vi chiếm đất không đúng pháp luật và hành vi vi phạm pháp luật đất đai khác của người sử dụng đất.

Người sử dụng đất không chấp hành quyết định thu hồi đất thì có bị cưỡng chế không?

Người sử dụng đất không chấp hành quyết định thu hồi đất thì có bị cưỡng chế không, căn cứ theo khoản 2 Điều 89 Luật Đất đai 2024 quy định:

Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất

...

2. Việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành mà người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và cơ quan có chức năng quản lý đất đai hoặc đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã vận động, thuyết phục;

b) Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;

c) Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;

d) Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.

Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.

...

Như vậy, người sử dụng đất chiếm nhưng không chấp hành quyết định thu hồi đất thì bị cưỡng chế khi có đủ các điều kiện sau đây:

- Quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành mà người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và cơ quan có chức năng quản lý đất đai hoặc đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã vận động, thuyết phục;

- Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;

- Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;

- Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.

Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.