Người mắc bệnh tâm thần có được ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước không? Người mắc bệnh tâm thần có thuộc đối tượng bắt buộc chữa bệnh không?

Nội dung chính

• Người mắc bệnh tâm thần có được ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước không?
• Người mắc bệnh tâm thần có thuộc đối tượng bắt buộc chữa bệnh không?
• Cơ quan nào có thẩm quyền áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người mắc bệnh tâm thần?

Người mắc bệnh tâm thần có được ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước không?

Căn cứ vào Điều 4 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định chính sách của Nhà nước về khám bệnh, chữa bệnh như sau:

Chính sách của Nhà nước về khám bệnh, chữa bệnh

1. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; huy động các nguồn lực xã hội cho hoạt động khám bệnh, chữa bệnh.

2. Ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước cho các hoạt động sau đây:

a) Phát triển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc y tế cơ sở, hệ thống cấp cứu ngoại viện; tập trung đầu tư cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại khu vực biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;

b) Khám bệnh, chữa bệnh đối với người có công với cách mạng; trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo, người thuộc hộ cận nghèo; người đang sinh sống ở khu vực biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người mắc bệnh tâm thần, bệnh phong; người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A; người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm B theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định;

c) Tăng cường phát triển nguồn nhân lực y tế, đặc biệt là nguồn nhân lực thuộc các lĩnh vực truyền nhiễm, tâm thần, giải phẫu bệnh, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu và chuyên ngành, lĩnh vực khác cần ưu tiên để đáp ứng nhu cầu, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ;

d) Nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong khám bệnh, chữa bệnh.

Như vậy, theo quy định trên, người mắc bệnh tâm thần là đối tượng được ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước.

Thêm vào đó, nhà nước ưu tiên bố trí ngân sách cho các hoạt động tăng cường phát triển nguồn nhân lực y tế thuộc lĩnh vực tâm thần, pháp y tâm thần để đáp ứng nhu cầu, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.

Người mắc bệnh tâm thần có được ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước không? (Hình từ Internet)

Người mắc bệnh tâm thần có thuộc đối tượng bắt buộc chữa bệnh không?

Theo quy định tại Điều 82 Luật Khám bênh, chữa bệnh 2023 về bắt buộc chữa bệnh như sau:

Bắt buộc chữa bệnh

1. Các trường hợp bắt buộc chữa bệnh theo quy định của Luật này bao gồm:

a) Người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A theo quy định của pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm;

b) Người mắc bệnh trầm cảm có ý tưởng, hành vi tự sát; người mắc bệnh tâm thần ở trạng thái kích động có khả năng gây nguy hại cho bản thân hoặc có hành vi gây nguy hại cho người khác hoặc phá hoại tài sản;

c) Trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

2. Chính phủ quy định về biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này.

Như vậy, trường hợp người mắc bệnh tâm thần ở trạng thái kích động có khả năng gây nguy hại cho bản thân hoặc có hành vi gây nguy hại cho người khác hoặc phá hoại tài sản là đối tượng bắt buộc chữa bệnh.

Thêm vào đó, tại khoản 2 Điều 91 Nghị định 96/2023/NĐ-CP thì việc bắt buộc chữa bệnh đối với đối tượng vi phạm pháp luật hoặc nghi ngờ vi phạm pháp luật về hình sự mà mắc bệnh tâm thần như trên thì được thực hiện theo quy định của pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và thi hành án.

Cơ quan nào có thẩm quyền áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người mắc bệnh tâm thần?

Căn cứ vào Điều 93 Nghị định 96/2023/NĐ-CP quy định về áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với trường hợp người bệnh tâm thần như sau:

Áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với trường hợp người bệnh tâm thần

1. Trường hợp phát hiện trong cộng đồng có người có dấu hiệu quy định tại điểm b khoản 1 Điều 91 Nghị định này:

a) Ủy ban nhân dân cấp xã nơi phát hiện người đó có trách nhiệm tổ chức các biện pháp để đưa người đó đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để chẩn đoán xác định;

b) Trường hợp xác định người đó mắc bệnh tâm thần và cần phải điều trị bắt buộc, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó có trách nhiệm tổ chức điều trị bắt buộc hoặc chuyển người bệnh đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tâm thần để điều trị bắt buộc đồng thời thông báo cho thân nhân của người bệnh để phối hợp quản lý, chăm sóc người bệnh;

c) Trường hợp không xác định được thân nhân của người bệnh hoặc thân nhân của người bệnh từ chối tiếp nhận thì lập hồ sơ đề nghị ngành Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp quản lý, chăm sóc, giải quyết chế độ theo quy định của pháp luật về bảo trợ xã hội.

2. Trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh, nếu phát hiện người có dấu hiệu quy định tại điểm b khoản 1 Điều 91 Nghị định này:

a) Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm tổ chức điều trị bắt buộc hoặc chuyển người bệnh đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tâm thần để điều trị. Thông báo cho thân nhân của người bệnh để phối hợp quản lý, chăm sóc người bệnh;

b) Trường hợp không xác định được thân nhân của người bệnh hoặc thân nhân của người bệnh từ chối tiếp nhận thì lập hồ sơ đề nghị ngành Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp quản lý, chăm sóc, giải quyết chế độ theo quy định của pháp luật về bảo trợ xã hội.

Như vậy, cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người mắc bệnh tâm thần gồm:

- Ủy ban nhân dân cấp xã nơi phát hiện người mắc bệnh tâm thần thuộc diện bắt buộc chữa bệnh.

- Cơ sở khám chữa bệnh nơi phát hiện người có dấu mắc bệnh tâm thần thuộc diện bắt buộc chữa bệnh trong quá trình khám chữa bệnh cho người đó.