Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có bị xử phạt hình sự không? Có được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân không?

Nội dung chính

• Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có bị xử phạt hình sự không? Có được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân không?
• Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân bị xử phạt hành chính ra sao?
• Chính sách của Nhà nước về khám chữa bệnh?

Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có bị xử phạt hình sự không? Có được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân không?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 7 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định như sau:

Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh

1. Xâm phạm quyền của người bệnh.

2. Từ chối hoặc cố ý chậm cấp cứu người bệnh, trừ trường hợp quy định tại Điều 40 của Luật này.

...

Như vậy, về nguyên tắc, người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh; cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân trừ trường hợp:

- Tiên lượng tình trạng bệnh vượt quá khả năng hoặc không thuộc phạm vi hành nghề của mình nhưng phải giới thiệu người bệnh đến người hành nghề khác hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác phù hợp để khám bệnh, chữa bệnh và phải thực hiện việc sơ cứu, cấp cứu, theo dõi, chăm sóc, điều trị người bệnh cho đến khi người bệnh được người hành nghề khác tiếp nhận hoặc chuyển đi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác;

- Việc khám bệnh, chữa bệnh trái với quy định của pháp luật hoặc đạo đức nghề nghiệp;

- Người bệnh, thân nhân của người bệnh có hành vi xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng của người hành nghề khi đang thực hiện nhiệm vụ, trừ trường hợp người đó mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không nhận thức, làm chủ được hành vi;

- Người bệnh yêu cầu phương pháp khám bệnh, chữa bệnh không phù hợp với quy định về chuyên môn kỹ thuật;

- Người bệnh, người đại diện của người bệnh quy định tại điểm a khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều 15 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 không chấp hành chỉ định về chẩn đoán, phương pháp chữa bệnh của người hành nghề sau khi đã được người hành nghề tư vấn, vận động thuyết phục mà việc không chấp hành này có nguy cơ gây hại đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh.

Vậy, trường hợp "Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có bị xử phạt hình sự không? Có được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân không?"

Căn cứ theo Điều 132 Bộ Luật hình sự 2015 quy định như sau:

Tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng

1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm;

b) Người không cứu giúp là người mà theo pháp luật hay nghề nghiệp có nghĩa vụ phải cứu giúp.

3. Phạm tội dẫn đến hậu quả 02 người trở lên chết, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Kết luận: Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có thể bị xử phạt hình sự nếu thuộc các hành vi nêu trên. Cụ thể:

- Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

- Trường hợp từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí thuộc trường hợp người mà theo pháp luật hay nghề nghiệp có nghĩa vụ phải cứu giúp có thể bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm do phạm tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.

Lưu ý:

- Phạm tội dẫn đến hậu quả 02 người trở lên chết, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

- Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân do chưa đóng đủ viện phí có bị xử phạt hình sự không? Có được từ chối cấp cứu cho bệnh nhân không? (Hình từ Internet)

Từ chối cấp cứu cho bệnh nhân bị xử phạt hành chính ra sao?

Căn cứ theo điểm e khoản 7 Điều 38 Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định như sau:

Vi phạm quy định về hành nghề và sử dụng chứng chỉ hành nghề của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh

....

7. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

...

e) Không kịp thời sơ cứu, cấp cứu, điều trị cho người bệnh;

g) Từ chối khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh, trừ trường hợp được quyền từ chối khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật.

Như vậy, trường hợp cá nhân từ chối cấp cứu cho bệnh nhân có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.

Trường hợp tổ chức thực hiện hành vi vi phạm thì có thể bị phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng (khoản 5 Điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP)

Ngoài ra, cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm còn bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trong thời hạn từ 06 tháng đến 09 tháng (điểm c khoản 8 Điều 38 Nghị định 117/2020/NĐ-CP).

Chính sách của Nhà nước về khám chữa bệnh?

Căn cứ theo Điều 4 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định chính sách của Nhà nước về khám chữa bệnh như sau:

(1) Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; huy động các nguồn lực xã hội cho hoạt động khám bệnh, chữa bệnh.

(2) Ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước cho các hoạt động sau đây:

+ Phát triển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc y tế cơ sở, hệ thống cấp cứu ngoại viện; tập trung đầu tư cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại khu vực biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;

+ Khám bệnh, chữa bệnh đối với người có công với cách mạng; trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo, người thuộc hộ cận nghèo; người đang sinh sống ở khu vực biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người mắc bệnh tâm thần, bệnh phong; người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A; người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm B theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định;

+ Tăng cường phát triển nguồn nhân lực y tế, đặc biệt là nguồn nhân lực thuộc các lĩnh vực truyền nhiễm, tâm thần, giải phẫu bệnh, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu và chuyên ngành, lĩnh vực khác cần ưu tiên để đáp ứng nhu cầu, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ;

+ Nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong khám bệnh, chữa bệnh.

(3) Khuyến khích thực hiện hợp tác công tư; thực hiện ưu đãi đầu tư trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được ưu đãi về tín dụng để đầu tư nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh; được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với phần thu nhập không chia mà để lại để đầu tư phát triển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

(4) Đầu tư cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoạt động không vì mục đích lợi nhuận được xác định thuộc ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư trong Danh mục ngành, nghề ưu đãi đầu tư.

(5) Thực hiện chế độ luân phiên có thời hạn đối với người hành nghề giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước.

(6) Có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với người hành nghề.

(7) Có chính sách phát triển nguồn nhân lực quản lý, quản trị bệnh viện.

(8) Phát huy vai trò của các tổ chức xã hội - nghề nghiệp về khám bệnh, chữa bệnh trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh.

(9) Kế thừa và phát huy y học cổ truyền; kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại.

(10) Kết hợp quân y và dân y trong khám bệnh, chữa bệnh.