Tết Hàn Thực 2025 diễn ra vào ngày mấy? Tết Hàn Thực mang ý nghĩa gì? Người lao động có được nghỉ làm vào Tết Hàn Thực không?

Nội dung chính

• Tết Hàn Thực 2025 diễn ra vào ngày mấy?
• Tết hàn thực mang ý nghĩa gì?
• Vì sao ăn bánh trôi bánh chay vào ngày Tết Hàn Thực?
• Người lao động có được nghỉ làm vào Tết Hàn Thực không?

Tết Hàn Thực 2025 diễn ra vào ngày mấy?

Tết Hàn Thực (寒食節) là một ngày lễ truyền thống diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm, chủ yếu phổ biến tại Việt Nam và Trung Quốc. Trong ngày này, người dân thường làm bánh trôi, bánh chay để cúng tổ tiên, thể hiện sự hiếu thảo và nhớ về cội nguồn.

Tết Hàn Thực 2025 sẽ rơi vào thứ hai ngày 31/3/2025 dương lịch (tức ngày mùng 3/3/2025 âm lịch).

Tết Hàn thực 2025 diễn ra vào ngày mấy? Tết hàn thực mang ý nghĩa gì? Người lao động có được nghỉ làm vào Tết Hàn thực không? (Hình từ Internet)

Tết hàn thực mang ý nghĩa gì?

Tết Hàn Thực có nguồn gốc từ Trung Quốc, gắn liền với câu chuyện về Giới Tử Thôi – một trung thần của vua Tấn Văn Công

Theo truyền thuyết, Giới Tử Thôi từng theo vua Tấn Văn Công và đã hy sinh rất nhiều, thậm chí cắt thịt của mình để cứu vua. Sau này, khi Tấn Văn Công lên ngôi, ông phong thưởng cho nhiều người nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi không oán trách, mà đưa mẹ về ẩn cư trong rừng sâu.

Vua Tấn Văn Công sau khi nhớ ra, muốn đón Giới Tử Thôi trở về triều nhưng ông nhất quyết từ chối. Nhà vua ra lệnh đốt rừng để ép ông ra, nhưng Giới Tử Thôi vẫn không chịu, cuối cùng cả hai mẹ con đều bị thiêu chết. Sau đó, nhà vua thương tiếc, lập đền thờ và đặt ra ngày "Tết Hàn Thực" (nghĩa là "Ngày ăn đồ lạnh") để tưởng nhớ ông.

Trong ngày này, người dân Trung Hoa xưa kiêng đốt lửa, chỉ ăn thức ăn nguội (hàn thực – 寒食, nghĩa là "thức ăn lạnh"), nhằm tưởng niệm Giới Tử Thôi.

Mặc dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng khi du nhập vào Việt Nam, Tết Hàn Thực đã mang nét văn hóa riêng, không còn giữ nguyên tục lệ kiêng lửa mà chủ yếu trở thành một ngày tưởng nhớ tổ tiên.

Tại Việt Nam, Tết Hàn Thực là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên thông qua việc dâng bánh trôi, bánh chay lên bàn thờ. Đây là nét đẹp trong tín ngưỡng thờ cúng của người Việt, nhấn mạnh tinh thần "uống nước nhớ nguồn", trân trọng công lao của những người đi trước.

Vì sao ăn bánh trôi bánh chay vào ngày Tết Hàn Thực?

Bánh trôi, bánh chay không chỉ là món ăn quen thuộc của người Việt mà còn được xem như biểu tượng đặc trưng của Tết Hàn Thực. Nhà bác học Lê Quý Đôn (1726 - 1784) từng viết: "Tục nước ta trọng nhất bánh trôi nước, mỗi năm cứ ngày mồng 3 tháng 3 thì làm bánh ấy”. Điều này cho thấy phong tục thưởng thức bánh trôi, bánh chay trong dịp này đã xuất hiện từ lâu đời. Việc sử dụng hai loại bánh này để thờ cúng tổ tiên trong Tết Hàn Thực phản ánh nét đẹp của văn hóa nông nghiệp Việt Nam.

Cả bánh trôi và bánh chay đều được làm từ bột gạo nếp dẻo thơm, tượng trưng cho thành quả lao động của người dân sau những ngày vất vả. Những chiếc bánh này được dâng lên tổ tiên như một cách bày tỏ lòng tri ân và sự kính trọng. Ngoài ra, bánh trôi với hình dáng tròn trịa còn mang ý nghĩa cầu chúc "Mẹ tròn con vuông", trong khi bánh chay với lớp vỏ trắng thể hiện tính âm, còn nhân đậu xanh mang tính dương, tượng trưng cho sự hòa hợp âm dương, gửi gắm mong ước về thời tiết thuận lợi, mùa màng bội thu.

Người lao động có được nghỉ làm vào Tết Hàn Thực không?

Căn cứ theo Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghỉ dịp lễ tết như sau:

Nghỉ lễ, tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.

3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.

Theo đó, người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau:

- Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

- Tết Âm lịch: 05 ngày;

- Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

- Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

- Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

- Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

Như vậy, Tết Hàn Thực không thuộc một trong những ngày lễ mà người lao động được nghỉ theo quy định. Do đó người lao động không được nghỉ vào ngày Tết Hàn Thực, người lao động khi có lịch làm việc vẫn phải đi làm bình thường.