Để xác định một đơn vị kế toán là đơn vị kế toán trung gian cần dựa trên những căn cứ nào theo quy định hiện nay?

Nội dung chính

• Đơn vị kế toán trung gian là đơn vị kế toán cấp trên hay đơn vị kế toán cấp dưới?
• Xác định một đơn vị kế toán là đơn vị kế toán trung gian để giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp cần dựa trên những căn cứ nào?
• Đơn vị kế toán trung gian phải tiếp nhận những loại báo cáo nào sau khi kết thúc kỳ kế toán năm?

Đơn vị kế toán trung gian là đơn vị kế toán cấp trên hay đơn vị kế toán cấp dưới?

Căn cứ khoản 5 Điều 3 Thông tư 99/2018/TT-BTC định nghĩa về đơn vị kế toán cấp trên như sau:

Giải thích từ ngữ

Các từ ngữ sử dụng trong Thông tư này được hiểu như sau:

...

5. Đơn vị kế toán cấp trên là đơn vị có trách nhiệm tổng hợp báo cáo tài chính, bao gồm đơn vị dự toán cấp 1 và đơn vị kế toán trung gian được đơn vị dự toán cấp 1 giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp của các đơn vị trực thuộc.

6. Đơn vị kế toán trực thuộc là đơn vị kế toán cấp dưới trực tiếp có trách nhiệm lập và nộp báo cáo tài chính (hoặc báo cáo tài chính tổng hợp) cho đơn vị kế toán cấp trên theo quy định của đơn vị dự toán cấp 1, đơn vị kế toán trực thuộc có thể bao gồm các đơn vị kế toán trung gian và đơn vị kế toán cơ sở hoặc chỉ bao gồm các đơn vị kế toán cơ sở.

Bên cạnh đó, tại điểm a khoản 2 Điều 5 Thông tư 99/2018/TT-BTC có quy định về đơn vị kế toán trung gian như sau:

Trách nhiệm của các đơn vị

...

2. Trách nhiệm của đơn vị kế toán trung gian

a) Đơn vị kế toán trung gian là đơn vị kế toán cấp trên được đơn vị dự toán cấp 1 giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp theo quy định của Thông tư này.

...

Ngoài ra, tại điểm c khoản 1 Điều 5 Thông tư 99/2018/TT-BTC có quy định như sau:

Trách nhiệm của các đơn vị

1. Trách nhiệm của đơn vị dự toán cấp 1

...

c) Đơn vị dự toán cấp 1 chịu trách nhiệm quyết định việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới lập báo cáo tài chính tổng hợp, cụ thể như sau:

...

- Việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới lập báo cáo tài chính tổng hợp phải phù hợp với mô hình tổ chức, yêu cầu quản lý của đơn vị và các quy định hiện hành. Đơn vị kế toán trung gian cũng đồng thời là đơn vị dự toán cấp trên trong trường hợp đơn vị kế toán trung gian được đơn vị dự toán cấp 1 giao dự toán NSNN và chịu trách nhiệm phân bổ ngân sách cho đơn vị cấp dưới.

...

Từ những quy định trên thì đơn vị kế toán trung gian sẽ được xem là đơn vị kế toán cấp trên khi được đơn vị dự toán cấp 1 giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp, dự toán NSNN và chịu trách nhiệm phân bổ ngân sách cho đơn vị cấp dưới.

Đơn vị kế toán trung gian nằm ngoài trường hợp trên thì sẽ được xem là đơn vị kế toán cấp dưới.

Để xác định một đơn vị kế toán là đơn vị kế toán trung gian cần dựa trên những căn cứ nào theo quy định hiện nay? (Hình từ Internet)

Xác định một đơn vị kế toán là đơn vị kế toán trung gian để giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp cần dựa trên những căn cứ nào?

Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 5 Thông tư 99/2018/TT-BTC có quy định như sau:

Trách nhiệm của các đơn vị

1. Trách nhiệm của đơn vị dự toán cấp 1

...

c) Đơn vị dự toán cấp 1 chịu trách nhiệm quyết định việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới lập báo cáo tài chính tổng hợp, cụ thể như sau:

...

Việc xác định đơn vị trung gian để giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp hướng dẫn chi tiết tại Phụ lục số 04 “Xác định đơn vị kế toán trung gian lập báo cáo tài chính tổng hợp”.

...

Như vậy, việc xác định đơn vị kế toán trung gian được thực hiện dựa trên Phụ lục 04 ban hành kèm Thông tư 99/2018/TT-BTC TẢI VỀ, cụ thể như sau:

(1) Mô hình tổ chức

- Bộ Tài chính là đơn vị dự toán cấp 1;

- Tổng cục Thuế là đơn vị kế toán trực thuộc Bộ Tài chính;

- Cục Thuế các tỉnh, thành phố (gọi tắt là Cục Thuế tỉnh) và Văn phòng Tổng cục Thuế là đơn vị kế toán trực thuộc Tổng cục Thuế;

- Chi cục Thuế các quận, huyện, thị xã (gọi tắt là Chi cục Thuế huyện) và Văn phòng Cục Thuế là đơn vị kế toán trực thuộc Cục Thuế;

(2) Đơn vị kế toán cơ sở theo quy định Thông tư này bao gồm:

Văn phòng Tổng cục Thuế, Văn phòng Cục Thuế, Chi cục Thuế huyện

(3) Đơn vị kế toán trung gian

- Giả sử Bộ Tài chính phân cấp nhiệm vụ cho Tổng cục Thuế và Cục Thuế tỉnh là các đơn vị kế toán trung gian phải tổng hợp báo cáo tài chính theo quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC thì đơn vị trung gian được hiểu như sau:

+ Cục Thuế tỉnh là đơn vị kế toán trung gian 2, chịu trách nhiệm tổng hợp báo cáo tài chính của các đơn vị kế toán cấp cơ sở bao gồm Chi cục Thuế huyện và Văn phòng Cục Thuế tỉnh.

+ Tổng cục Thuế là đơn vị kế toán trung gian 1 chịu trách nhiệm tổng hợp báo cáo tài chính của Cục Thuế các tỉnh (đơn vị trung gian 2) và Văn phòng Tổng cục Thuế (là đơn vị kế toán cấp cơ sở trực thuộc trực tiếp đơn vị kế toán trung gian 1).

- Giả sử Bộ Tài chính chỉ phân cấp nhiệm vụ cho một cấp đơn vị trung gian là Tổng cục Thuế tổng hợp báo cáo tài chính theo quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC (mà không giao nhiệm vụ tổng hợp báo cáo tài chính cho Cục Thuế) thì lúc này Tổng cục Thuế là đơn vị kế toán trung gian cấp 1 chịu trách nhiệm tổng hợp báo cáo tài chính của các đơn vị kế toán cấp cơ sở bao gồm:

+ Văn phòng Tổng cục Thuế;

+ Văn phòng Cục Thuế các tỉnh;

+ Chi cục Thuế tất cả các huyện trong phạm vi toàn quốc.

- Trường hợp Bộ Tài chính không giao nhiệm vụ tổng hợp báo cáo tài chính cho đơn vị kế toán trung gian mà tổng hợp trực tiếp, thì Bộ Tài chính là đơn vị dự toán cấp 1 chịu trách nhiệm tổng hợp báo cáo tài chính từ tất cả các đơn vị kế toán cơ sở trực thuộc, bao gồm:

+ Văn phòng Bộ Tài chính;

+ Văn phòng Tổng cục Thuế;

+ Văn phòng cục Thuế các tỉnh;

+ Chi cục Thuế các huyện và các đơn vị kế toán cơ sở khác thuộc Bộ Tài chính trong phạm vi toàn quốc.

Đơn vị kế toán trung gian phải tiếp nhận những loại báo cáo nào sau khi kết thúc kỳ kế toán năm?

Căn cứ điểm b khoản 2 Điều 5 Thông tư 99/2018/TT-BTC quy định về trách nhiệm của đơn vị kế toán trung gian như sau:

Trách nhiệm của các đơn vị

...

2. Trách nhiệm của đơn vị kế toán trung gian

...

b) Kết thúc kỳ kế toán năm các đơn vị kế toán trung gian phải tiếp nhận, lập và gửi các báo cáo bao gồm:

- Tiếp nhận báo cáo tài chính, báo cáo tài chính tổng hợp, báo cáo bổ sung thông tin tài chính từ các đơn vị kế toán trực thuộc, chịu trách nhiệm kiểm soát đối với báo cáo đã nhận của các đơn vị kế toán trực thuộc.

- Lập báo cáo tài chính tổng hợp và báo cáo bổ sung thông tin tài chính theo quy định của Thông tư này. Đối chiếu chỉ tiêu số liệu trên các báo cáo đã lập đảm bảo chính xác, khớp đúng.

- Gửi báo cáo cho đơn vị kế toán cấp trên trực tiếp theo quy định của Thông tư này.

...

Theo đó, sau khi kết thúc kỳ kế toán năm thì các đơn vị kế toán trung gian phải tiếp nhận báo cáo tài chính, báo cáo tài chính tổng hợp, báo cáo bổ sung thông tin tài chính từ các đơn vị kế toán trực thuộc, chịu trách nhiệm kiểm soát đối với báo cáo đã nhận của các đơn vị kế toán trực thuộc.