Con có được đăng ký khai sinh trong trường hợp cha mẹ không có giấy đăng ký kết hôn không? Thủ tục thực hiện như thế nào?

Nội dung chính

• Con có được đăng ký khai sinh trong trường hợp cha mẹ không có giấy đăng ký kết hôn không?
• Hủy bỏ việc đăng ký khai sinh cho trẻ trong trường hợp không đăng ký kết hôn có đúng với quy định pháp luật hiện hành không?
• Thủ tục đăng ký khai sinh cho con trong trường hợp không đăng ký kết hôn được thực hiện như thế nào?

Con có được đăng ký khai sinh trong trường hợp cha mẹ không có giấy đăng ký kết hôn không?

Căn cứ tại Điều 30 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền được khai sinh, khai tử như sau:

"Điều 30. Quyền được khai sinh, khai tử

1. Cá nhân từ khi sinh ra có quyền được khai sinh.

2. Cá nhân chết phải được khai tử.

3. Trẻ em sinh ra mà sống được từ hai mươi bốn giờ trở lên mới chết thì phải được khai sinh và khai tử; nếu sinh ra mà sống dưới hai mươi bốn giờ thì không phải khai sinh và khai tử, trừ trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ có yêu cầu.

4. Việc khai sinh, khai tử do pháp luật về hộ tịch quy định."

Theo quy định trên cá nhân từ khi sinh ra có quyền được khai sinh. Vì vậy, trường hợp của anh không có Giấy đăng ký kết hôn thì con anh vẫn được đăng ký khai sinh.

Đăng ký khai sinh (Hình từ Internet)

Hủy bỏ việc đăng ký khai sinh cho trẻ trong trường hợp không đăng ký kết hôn có đúng với quy định pháp luật hiện hành không?

Căn cứ quy định tại điểm e khoản 1 Điều 69 Luật Hộ tịch 2014 như sau:

"Điều 69. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

1. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) thực hiện quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa phương và có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

...

e) Thu hồi, hủy bỏ giấy tờ hộ tịch do Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp trái quy định của Luật này, trừ trường hợp kết hôn trái pháp luật;"

Theo điểm h khoản 1 Điều 70 Luật Hộ tịch 2014 quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện như sau:

"1. Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa phương và có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

...

h) Thu hồi, hủy bỏ giấy tờ hộ tịch do Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trái quy định của Luật này, trừ trường hợp kết hôn trái pháp luật;"

Giấy tờ hộ tịch bao gồm: giấy khai sinh, khai tử, giấy đăng ký kết hôn, ... theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật Hộ tịch 2014.

Như vậy, việc hủy bỏ giấy khai sinh chỉ xảy ra trong trường hợp Ủy ban nhân dân cấp huyện và Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trái quy định của Luật Hộ tịch hiện hành.

Thủ tục đăng ký khai sinh cho con trong trường hợp không đăng ký kết hôn được thực hiện như thế nào?

Nếu muốn ghi tên cha, mẹ trên giấy khai sinh của con thì anh phải thực hiện thủ tục nhận cha, mẹ cho con theo quy định tại Điều 25 Luật Hộ tịch năm 2014 như sau:

“Điều 25. Thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con

1. Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc.”

Tại khoản 3 Điều 16 Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định:

"3. Trường hợp con do người vợ sinh ra trước thời điểm đăng ký kết hôn, chưa được đăng ký khai sinh mà khi đăng ký khai sinh, vợ chồng có văn bản thừa nhận là con chung thì thông tin về người cha được ghi ngay vào Giấy khai sinh của người con mà không phải làm thủ tục đăng ký nhận cha, con.

Trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cung cấp thông tin về người mẹ và lập văn bản thừa nhận con chung không đúng sự thật tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều này theo quy định tại Điều 5 Thông tư này."

Tuy nhiên, trường hợp con do người vợ sinh ra trước thời điểm đăng ký kết hôn, chưa được đăng ký khai sinh mà khi đăng ký khai sinh, vợ chồng có văn bản thừa nhận là con chung thì thông tin về người cha được ghi ngay vào Giấy khai sinh của người con mà không phải làm thủ tục đăng ký nhận cha, con.

Như vậy, nếu anh thực hiện được thủ tục trên thì đương nhiên được ghi tên cha, mẹ của con trên giấy khai sinh và làm thủ tục khai sinh theo quy định tại Điều 16 Luật hộ tịch 2014 như sau:

"Điều 16. Thủ tục đăng ký khai sinh

1. Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh; trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập; trường hợp khai sinh cho trẻ em sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định pháp luật.

2. Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ và phù hợp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung khai sinh theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật này vào Sổ hộ tịch; cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân."

Theo đó, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ và phù hợp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung khai sinh theo quy định vào Sổ hộ tịch, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân.