Bà ngoại có thể lập di chúc cho cháu được hay không? Trường hợp nào di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc có hiệu lực một phần?

Nội dung chính

• Bà ngoại có thể lập di chúc cho cháu được hay không?
• Di chúc bằng văn bản bao gồm những loại nào?
• Để di chúc hợp pháp người lập di chúc cần phải đáp ứng những điều kiện nào?
• Trường hợp nào di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc có hiệu lực một phần?

Bà ngoại có thể lập di chúc cho cháu được hay không?

Tại Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc được định nghĩa như sau:

"Điều 624. Di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết."

Bên cạnh đó, theo Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người lập di chúc, cụ thể như sau:

"Điều 625. Người lập di chúc

1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc."

Ngoài ra, căn cứ Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

"Điều 613. Người thừa kế

Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế."

Đối chiếu quy định trên, trường hợp của bạn mẹ bạn có thể để lại di chúc cho 2 cháu.

Nếu tại thời điểm khai nhận di sản mà hai cháu vẫn chưa đủ 18 tuổi thì người giám hộ cha, mẹ sẽ là người đại diện đứng ra khai nhận và đại diện đứng tên trên giấy chứng nhận cho đến khi hai cháu đủ tuổi.

Lập di chúc (Hình từ Internet)

Di chúc bằng văn bản bao gồm những loại nào?

Căn cứ Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hình thức di chúc bao gồm:

"Điều 628. Di chúc bằng văn bản

Di chúc bằng văn bản bao gồm:

1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.

2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.

3. Di chúc bằng văn bản có công chứng.

4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực."

Như vậy, di chúc bằng văn bản bao gồm: Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng; di chúc bằng văn bản có người làm chứng; di chúc bằng văn bản có công chứng; di chúc bằng văn bản có chứng thực.

Để di chúc hợp pháp người lập di chúc cần phải đáp ứng những điều kiện nào?

Theo khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp như sau"

“Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

...”

Đối chiếu quy định trên, như vậy, di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện nêu trên.

Trường hợp nào di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc có hiệu lực một phần?

Căn cứ khoản 2 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hiệu lực của di chúc như sau:

"Điều 643. Hiệu lực của di chúc

1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

2. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:

a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;

b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

3. Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

4. Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

5. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực."

Như vậy, hiệu lực của di chúc được quy định như trên.