Vợ và chồng lấy sổ đỏ vay ngân hàng để kinh doanh nhưng được một thời gian chồng bỏ đi mất tích, vợ có quyền đơn phương bán đất để trả nợ ngân hàng không?

Nội dung chính

• Tài sản chung là gì?
• Quyền định đoạt tài sản chung của hai vợ chồng khi chồng mất tích được quy định như thế nào?
• Quyền yêu cầu tòa tuyên bố mất tích được quy định như thế nào?

Tài sản chung là gì?

(1) Căn cứ Điều 29 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về nguyên tắc chung về chế độ tài sản của vợ chồng:

- Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập.

- Vợ, chồng có nghĩa vụ bảo đảm điều kiện để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình.

- Việc thực hiện quyền, nghĩa vụ về tài sản của vợ chồng mà xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, chồng, gia đình và của người khác thì phải bồi thường.

(2) Căn cứ Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng như sau:

- Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

- Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.

- Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.

(3) Căn cứ Điều 43 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về tài sản riêng của vợ, chồng như sau:

- Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

- Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này.

Như vậy, trường hợp mảnh đất bạn mua như đã đề cập được mua trong thời kỳ hôn nhân bằng tiền của cả hai vợ chồng thì đây được xác định là tài sản chung của vợ chồng.

Quyền định đoạt tài sản chung của hai vợ chồng khi chồng mất tích được quy định như thế nào?

Căn cứ Điều 35 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung

- Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận.

- Việc định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của vợ chồng trong những trường hợp sau đây:

+ Bất động sản;

+ Động sản mà theo quy định của pháp luật phải đăng ký quyền sở hữu;

+ Tài sản đang là nguồn tạo ra thu nhập chủ yếu của gia đình.

Như vậy, mảnh đất dù đứng tên bạn nhưng khi bạn muốn bán vẫn cần sự thỏa thuận thống nhất từ cả vợ và chồng vì đây là tài sản chung, không phải tài sản riêng của bạn.

Vợ và chồng lấy sổ đỏ vay ngân hàng để kinh doanh nhưng được một thời gian chồng bỏ đi mất tích, vợ có quyền đơn phương bán đất để trả nợ ngân hàng không?

Quyền yêu cầu tòa tuyên bố mất tích được quy định như thế nào?

(1) Căn cứ Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tuyên bố mất tích như sau:

- Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

- Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

- Quyết định của Tòa án tuyên bố một người mất tích phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người bị tuyên bố mất tích để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

(2) Căn cứ Điều 69 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích như sau:

Người đang quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú quy định tại Điều 65 của Bộ luật này tiếp tục quản lý tài sản của người đó khi người đó bị Tòa án tuyên bố mất tích và có các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 66 và Điều 67 của Bộ luật này.

Trường hợp Tòa án giải quyết cho vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích ly hôn thì tài sản của người mất tích được giao cho con thành niên hoặc cha, mẹ của người mất tích quản lý; nếu không có những người này thì giao cho người thân thích của người mất tích quản lý; nếu không có người thân thích thì Tòa án chỉ định người khác quản lý tài sản.

(3) căn cứ Điều 64 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú và quản lý tài sản của người đó như sau:

- Khi một người biệt tích 06 tháng liền trở lên thì những người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự và có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú quy định tại Điều 65 của Bộ luật này.

(4) Căn cứ Điều 67 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền của người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú

- Quản lý tài sản của người vắng mặt.

- Trích một phần tài sản của người vắng mặt để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, nghĩa vụ thanh toán nợ đến hạn, nghĩa vụ tài chính khác của người vắng mặt.

- Được thanh toán các chi phí cần thiết trong việc quản lý tài sản của người vắng mặt.

(5) Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tuyên bố chết như sau:

Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

Như vậy, bạn có thể lựa chọn một trong hai phương án sau:

+ Như quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 67 Bộ luật Dân sự 2015, khi tòa tuyên bố chồng bạn mất tích hoặc vắng mặt nơi cư trú, vì hai vợ chồng bạn có một khoản nợ ngân hàng nên bạn có quyền bán một phần mảnh đất để thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ đến hạn, nghĩa vụ tài chính khác của chồng bạn, tuy nhiên vẫn không được quyền bán toàn bộ mảnh đất.

+ Trường hợp bạn có thể xoay sở được số tiền trả ngân hàng một thời gian thì có thể yêu cầu toàn tuyên bố mất tích khi chồng đã mất tích 02 năm liền không liên lạc được, sau đó để làm tiền đề cho việc nếu sau 03 năm kể từ ngày tòa tuyên bố mất tích vẫn không tìm được chồng bạn, không có tin tức xác thực là còn sống thì có thể yêu cầu tòa tuyên bố chết để làm thủ tục chia tài sản thừa kế theo quy định pháp luật.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi dựa trên quy định pháp luật có liên quan đến nội dung định đoạt tài sản chung của vợ chồng mà bạn quan tâm.