Thẩm tra viên có được làm Kiểm sát viên trong cùng một vụ án hình sự hay không? Ai là người có quyền thay đổi Kiểm sát viên?

Nội dung chính

• Thẩm tra viên có nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm như thế nào?
• Thẩm tra viên có được làm Kiểm sát viên trong cùng một vụ án hình sự hay không? 
• Ai là người có quyền đề nghị thay đổi Kiểm sát viên?
• Ai là người có quyền thay đổi Kiểm sát viên?

Thẩm tra viên có nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm như thế nào?

Căn cứ theo Điều 48 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Thẩm tra viên cụ thể như sau:

(1) Thẩm tra viên được phân công tiến hành tố tụng đối với vụ án hình sự có những nhiệm vụ, quyền hạn:

- Thẩm tra hồ sơ vụ án mà bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật theo sự phân công của Chánh án hoặc Phó Chánh án Tòa án;

- Kết luận việc thẩm tra và báo cáo kết quả thẩm tra với Chánh án Tòa án hoặc Phó Chánh án Tòa án;

- Thẩm tra viên giúp Chánh án Tòa án thực hiện nhiệm vụ về công tác thi hành án thuộc thẩm quyền của Tòa án và nhiệm vụ khác theo sự phân công của Chánh án Tòa án hoặc Phó Chánh án Tòa án.

(2) Thẩm tra viên phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Chánh án, Phó Chánh án Tòa án về hành vi của mình.

Thẩm tra viên có được làm Kiểm sát viên trong cùng một vụ án hình sự không?

Thẩm tra viên có được làm Kiểm sát viên trong cùng một vụ án hình sự hay không?

Theo khoản 1 Điều 52 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về việc thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên như sau:

“1. Kiểm sát viên, Kiểm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:

a) Trường hợp quy định tại Điều 49 của Bộ luật này;

b) Đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Thẩm phán, Hội thẩm, Thẩm tra viên hoặc Thư ký Tòa án.”

Đồng thời, căn cứ tại Điều 49 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về các trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng cụ thể như sau:

“Điều 49. Các trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng

Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:

1. Đồng thời là bị hại, đương sự; là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo;

2. Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó;

3. Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.”

Theo đó, khi thuộc một trong các trường hợp sau đây thì Kiểm sát viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi:

- Đồng thời là bị hại, đương sự; là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo;

- Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó;

- Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

- Đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Thẩm phán, Hội thẩm, Thẩm tra viên hoặc Thư ký Tòa án.

Như vậy, Kiểm sát viên sẽ phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu đã tiến hành vụ án đó với tư cách là Thẩm tra viên. Do đó, Thẩm tra viên sẽ không được làm Kiểm sát viên trong cùng một vụ án.

Ai là người có quyền đề nghị thay đổi Kiểm sát viên?

Căn cứ theo Điều 50 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về người có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng cụ thể như sau:

- Kiểm sát viên.

- Người bị tạm giữ, bị can, bị cáo, bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và người đại diện của họ.

- Người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự.

Như vậy, những người quy định trên đây là người có quyền đề nghị thay đổi Kiểm sát viên.

Ai là người có quyền thay đổi Kiểm sát viên?

Theo khoản 2 Điều 52 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về việc thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên như sau:

“2. Việc thay đổi Kiểm sát viên trước khi mở phiên tòa do Viện trưởng hoặc Phó Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp được phân công giải quyết vụ án quyết định.

Kiểm sát viên bị thay đổi là Viện trưởng Viện kiểm sát thì do Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp quyết định.

Trường hợp phải thay đổi Kiểm sát viên tại phiên tòa thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa.”

Như vậy, trước khi mở phiên tòa thì việc thay đổi Kiểm sát viên sẽ do Viện trưởng hoặc Phó Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp được phân công giải quyết vụ án quyết định.