Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính: Công nhận là người chuyển đổi giới tính và thay đổi giấy tờ hộ tịch như thế nào?

Nội dung chính

• Như thế nào là người chuyển đổi giới tính?
• Để được công nhận là người chuyển đổi giới tính cần đảm bảo những điều kiện nào theo Dự thảo?
• Những đề xuất về hồ sơ và thủ tục đăng ký hộ tịch và thay đổi các giấy tờ pháp lý có liên quan cho người chuyển đổi giới tính?

Như thế nào là người chuyển đổi giới tính?

Giới tính là tính trạng quyết định một động vật hoặc thực vật sinh sản hữu tính tạo ra giao tử đực hay cái. Chuyển đổi giới tính, hoặc gọi tắt là chuyển giới là những biện pháp y khoa nhằm mục đích thay đổi ngoại hình và các đặc điểm giới tính của một người chuyển giới cho phù hợp với nhận thức của họ về giới tính của mình, từ đó làm giảm tình trạng bức bối giới

Người chuyển đổi giới tính được hiểu theo hai hướng tại Điều 2 Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính Tải như sau:

- Người đề nghị chuyển đổi giới tính là người có giới tính sinh học hoàn thiện, tự thấy mình có nhận diện giới khác với giới tính sinh học hiện có, đề nghị cơ quan có thẩm quyền công nhận là người chuyển đổi giới tính.

- Người chuyển đổi giới tính là người đề nghị chuyển đổi giới tính được cơ quan có thẩm quyền công nhận là người chuyển đổi giới tính theo quy định tại Dự thảo này.

Trong đó, giới tính sinh học hoàn thiện được hiểu theo dự thảo luật này là giới tính khi sinh của một người đã được xác định là nam hay nữ dựa trên sự hoàn chỉnh về cả nhiễm sắc thể, cơ quan sinh dục trong và bộ phận sinh dục ngoài.

Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính: Công nhận là người chuyển đổi giới tính để thay đổi giấy tờ hộ tịch? (Hình ảnh từ Internet)

Để được công nhận là người chuyển đổi giới tính cần đảm bảo những điều kiện nào theo Dự thảo?

Người đề nghị chuyển đổi giới tính được công nhận là người chuyển đổi giới tính khi đáp ứng một trong các điều kiện quy định tại Điều 17 Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính tải sau đây:

(1) Người đề nghị chuyển đổi giới tính không thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính được Hội đồng xác định giới tính xác nhận có nhận diện giới khác với giới tính sinh học hoàn thiện hiện có.

Người đề nghị chuyển đổi giới tính tự xác định có nhận diện giới khác với giới tính sinh học hiện, nộp Đơn đề nghị đến cơ quan hộ tịch và trong thời gian 06 tháng mà không rút đơn thì được thay đổi các giấy tờ hộ tịch.

(2) Người đề nghị chuyển đổi giới tính đã sử dụng nội tiết tố sinh dục để chuyển đổi giới tính đủ 02 (hai) năm liên tục và có đề nghị công nhận là người chuyển đổi giới tính.

(3) Người đề nghị chuyển đổi giới tính đã thực hiện xong phẫu thuật ngực hoặc phẫu thuật bộ phận sinh dục hoặc thực hiện xong cả phẫu thuật ngực, bộ phận sinh dục và có đề nghị công nhận là người chuyển đổi giới tính.

(4) Người đề nghị chuyển đổi giới tính không thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính tại Bệnh viện đề nghị công nhận và có đề nghị công nhận là người chuyển đổi giới tính.

Đồng thời, người đề nghị chuyển đổi giới tính được công nhận là người chuyển đổi giới tính trong trường hợp không thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính khi đáp ứng các điều kiện tại Điều 18 Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính Tải:

- Có giới tính sinh học hoàn thiện;

- Từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

- Đã được Hội đồng xác định giới tính xác nhận có nhận diện giới khác với giới tính sinh học hoàn thiện hiện có.

Những đề xuất về hồ sơ và thủ tục đăng ký hộ tịch và thay đổi các giấy tờ pháp lý có liên quan cho người chuyển đổi giới tính?

Đề xuất tại ĐIều 19 Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính tải, hồ sơ và thủ tục để công nhận người chuyển đổi giới tính bao gồm:

Hồ sơ, thủ tục công nhận là người chuyển đổi giới tính

1. Hồ sơ đề nghị công nhận là người chuyển đổi giới tính bao gồm:

a) Đơn đề nghị công nhận là người chuyển đổi giới tính;

b) Giấy tờ chứng minh đã thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính đối với trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều 17 Luật này (trừ trường hợp người đã phẫu thuật để chuyển đổi giới tính trước ngày Luật này có hiệu lực).

2. Thủ tục công nhận là người chuyển đổi giới tính:

a) Người đề nghị chuyển đổi giới tính nộp 01 (một) bộ hồ sơ theo quy định tại Khoản 1 Điều này đến Bệnh viện đã được phép thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính hoặc Bệnh viện đã điều trị nội tiết tố sinh dục hoặc Bệnh viện đã phẫu thuật ngực hoặc phẫu thuật bộ phận sinh dục để chuyển đổi giới tính cho người đề nghị (sau đây viết tắt là Bệnh viện).

b) Bệnh viện tiếp nhận hồ sơ của người đề nghị và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ trong thời hạn 03 ngày làm việc.

...........

Việc đăng ký hộ tịch và thay đổi các giấy tờ pháp lý có liên quan cho người chuyển đổi giới tính được đề xuất tại Điều 20 Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính Tải cụ thể như sau:

- Giấy công nhận là người chuyển đổi giới tính là căn cứ để người chuyển đổi giới tính đề nghị cơ quan hộ tịch thực hiện thay đổi giấy tờ hộ tịch.

- Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định cụ thể thẩm quyền, hồ sơ, thủ tục thay đổi giới tính trong các giấy tờ hộ tịch cho người chuyển đổi giới tính.

- Việc thay đổi giấy tờ pháp lý có liên quan thực hiện theo quy định của pháp luật

Cùng với đó, đề xuất lộ trình thực hiện nội dung đào tạo tâm lý về người chuyển đổi giới tính được đưa vào giảng dạy tại các cơ sở giáo dục có mã ngành đào tạo về tâm lý chậm nhất đến năm 2025.

Chú ý: những nội dung nêu trên chỉ là đề xuất theo Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính, hiện vẫn đang được lấy ý kiến.