Đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự?

Nội dung chính

• Đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự?
• Các cơ quan nào được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra theo Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015?
• Nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự theo Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 ra sao?

Đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự?

Bộ Công an đã có tờ trình Dự án Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi) gửi Chính phủ ngày 02/04/2025 Tải

Theo đó:

Dự thảo Luật gồm 09 chương, 54 điều (giảm 19 điều so với Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2021) (sau đây gọi chung là Luật năm 2015)); trong đó: bỏ Chương IV, 15 điều; gộp 07 điều thành 03 điều; giữ nguyên 08 điều; bổ sung 01 điều; chỉnh lý kỹ thuật 11 điều, sửa đổi, bổ sung 31 điều; cụ thể như sau:

Chương I. Những quy định chung, có 13 điều, bao gồm:

Điều 1.Phạm vi điều chỉnh; Điều 2. Đối tượng áp dụng; Điều 3. Nguyên tắc tổ chức điều tra hình sự; Điều 4. Hệ thống Cơ quan điều tra; Điều 5. Cơ quan điều tra của Công an nhân dân; Điều 6. Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân; Điều 7. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan điều tra; Điều 8. Các cơ quan dược giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; Điều 9. Nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; Điều 10. Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động điều tra; Điều 11. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và cá nhân trong hoạt động điều tra hình sự; Điều 12. Giám sát của cơ quan, tổ chức, đại biểu dân cứ đối với hoạt động điều tra hình sự; Điều 13. Những hành vi bị nghiêm cấm.

So với Luật Tổ năm 2015, Chương này giữ nguyên 03 điều, chinh lý kỹ thuật 04 điều; bỏ 01 điều; sửa đổi, bổ sung 05 điều như sau:

- Giữ nguyên các điều 3, 11 và 13 dự thảo Luật.

- Chinh lý kỹ thuật các điều 2, 9, 10 và 12 dự thảo Luật.

- Điều 1 dự thảo Luật: Bỏ cụm từ "bộ máy" tại Điều 1 Luật năm 2015, vì không quy định về bộ máy trong dự thảo Luật để giao cơ quan có thẩm quyền quy định cụ thể nhằm bảo đảm được tính linh hoạt khi có sự thay đổi về tổ chức, bộ máy của các bộ, ngành.

- Điều 4 dự thảo Luật: Sửa đổi, bố sung khoản 3 Điều 4 Luật năm 2015 theo hướng không quy định Cơ quan điều tra của Viện kiểm sắt nhân dân tối cao trong hệ thống Cơ quan điều tra, vì Viện kiểm sát vừa thực hiện quyền công tố, kiểm sát lại vừa thực hiện thẩm quyền điều tra sẽ không bảo đảm được tính Khách quan trong quá trình tố tung hình sự.

- Điều 5 và Điều 6 dự thảo Luật: Sửa đổi, bổ sung Điều 5 và Điều 6 Luật năm 2015 về tổ chức bộ máy của Cơ quan điều tra của Công an nhân dân, Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân theo hướng:

+ Bỏ Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện;

+ Giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định về tổ chức bộ máy các cơ quan điều tra của Công an nhân dân; Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy dịnh về tổ chức bộ máy các cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân để bão đảm sự linh hoạt trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy.

- Bỏ Điều 7 Luật năm 2015 do không quy định Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong hệ thống Cơ quan điều tra.

- Điều 8 dự thảo Luật: Sửa đổi, bô sung Điều 9 Luật năm 2015 theo hướng: Sửa đổi tên các cơ quan được giao nhiệm vụ tiền hành một số hoạt động diều tra của Hải quan, Kiểm lâm, Kiểm ngư và Công an nhân dân.

Như vậy theo Tờ trình Dự án Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi) dự kiến sẽ bỏ Điều 7 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 do không quy định Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong hệ thống Cơ quan điều tra.

Đồng thời tại Điều 4 cũng sửa đội, bổ sung khoản 3 Điều 4 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 theo hướng không quy định Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong hệ thống Cơ quan điều tra, vì Viện kiểm sát vừa thực hiện quyền công tố, kiểm sát lại vừa thực hiện thẩm quyền điều tra sẽ không bảo đảm được tính Khách quan trong quá trình tố tung hình sự.

Bên cạnh đó cũng đề xuất bỏ Chương IV tổ chức bộ máy, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Trên đây là thông tin về Đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự?

Đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự? (Hình từ Internet)

Các cơ quan nào được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra theo Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015?

Căn cứ theo quy định tại Điều 9 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có nêu rõ các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra theo Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 như sau:

- Các cơ quan của Bộ đội biên phòng được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Cục trinh sát biên phòng; Cục phòng, chống ma túy và tội phạm; Đoàn đặc nhiệm phòng, chống ma túy và tội phạm; Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng cấp tỉnh; Ban chỉ huy Biên phòng Cửa khẩu cảng; Đồn biên phòng.

- Các cơ quan của Hải quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Cục Điều tra chống buôn lậu; Cục Kiểm tra sau thông quan; Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Chi cục Hải quan cửa khẩu.

- Các cơ quan của Kiểm lâm được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Cục Kiểm lâm; Chi cục Kiểm lâm vùng; Chi cục Kiểm lâm cấp tỉnh; Hạt Kiểm lâm.

- Các cơ quan của lực lượng Cảnh sát biển được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển; Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển; Cục Nghiệp vụ và pháp luật; Đoàn đặc nhiệm phòng, chống tội phạm ma túy; Hải đoàn; Hải đội; Đội nghiệp vụ.

- Các cơ quan của Kiểm ngư được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra gồm có Cục Kiểm ngư, Chi cục Kiểm ngư vùng.

- Các cơ quan của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Cục Quản lý xuất nhập cảnh; các cục nghiệp vụ an ninh ở Bộ Công an; Phòng Quản lý xuất nhập cảnh; các phòng nghiệp vụ an ninh thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Công an cấp tỉnh) và Đội An ninh ở Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Công an cấp huyện); Cục Cảnh sát giao thông; Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường; Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Phòng Cảnh sát giao thông; Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường; Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Trại giam.

- Các cơ quan khác trong Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm có Trại giam, đơn vị độc lập cấp trung đoàn và tương đương.

Nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự theo Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 ra sao?

Căn cứ theo Điều 3 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có nêu rõ nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự như sau:

- Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật.

- Bảo đảm sự chỉ đạo, chỉ huy tập trung thống nhất, hiệu lực, hiệu quả; phân công, phân cấp rành mạch, chuyên sâu, tránh chồng chéo và được kiểm soát chặt chẽ; Điều tra kịp thời, nhanh chóng, chính xác, khách quan, toàn diện, đầy đủ, không để lọt tội phạm và không làm oan người vô tội.

- Cơ quan Điều tra cấp dưới chịu sự hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ của Cơ quan Điều tra cấp trên; cá nhân chịu trách nhiệm trước cấp trên và trước pháp luật về hành vi, quyết định của mình.

- Chỉ cơ quan, người có thẩm quyền quy định trong Luật này mới được tiến hành hoạt động điều tra hình sự.