Hạn ngạch xuất khẩu, nhập khẩu là gì? Cho ví dụ? Ai có quyền quyết định áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu?

Nội dung chính

• Hạn ngạch xuất khẩu, nhập khẩu là gì? Cho ví dụ?
• Ai có quyền quyết định áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu?
• Có áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu khi hàng hóa theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên không?

Hạn ngạch xuất khẩu, nhập khẩu là gì? Cho ví dụ?

Căn cứ tại Điều 17 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định về hạn ngạch xuất khẩu và hạn ngạch nhập khẩu như sau:

Biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu

1. Hạn ngạch xuất khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định áp dụng để hạn chế số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa xuất khẩu ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

2. Hạn ngạch nhập khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định áp dụng để hạn chế số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.

Như vậy:

(1) Hạn ngạch xuất khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định áp dụng để hạn chế số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa xuất khẩu ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Ví dụ:

- Hạn ngạch xuất khẩu gạo tại Việt Nam (2020): Trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19, Việt Nam áp dụng hạn ngạch xuất khẩu gạo để đảm bảo an ninh lương thực trong nước.

- Hạn ngạch xuất khẩu than của Indonesia: Chính phủ Indonesia giới hạn lượng than xuất khẩu để ưu tiên nguồn cung cho sản xuất điện trong nước, tránh tình trạng thiếu điện.

(2) Hạn ngạch nhập khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định áp dụng để hạn chế số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.

Ví dụ:

- Hạn ngạch nhập khẩu đường tại Việt Nam: Việt Nam áp dụng hạn ngạch nhập khẩu đường từ các nước theo cam kết WTO, chỉ cho phép một số lượng nhất định đường nhập khẩu với thuế suất ưu đãi.

- Hạn ngạch nhập khẩu ô tô tại Trung Quốc: Trước đây, Trung Quốc đặt hạn ngạch nhập khẩu ô tô nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa, chỉ cho phép một số lượng xe nhất định được nhập mỗi năm.

Hạn ngạch xuất khẩu, nhập khẩu là gì? Cho ví dụ? Ai có quyền quyết định áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu? (Hình từ Internet)

Ai có quyền quyết định áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu?

Căn cứ tại Điều 19 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định về thẩm quyền áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu như sau:

- Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan, tổ chức khác có liên quan để quyết định việc áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu.

- Bộ Công Thương công bố hàng hóa cần áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu.

Như vậy, Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan, tổ chức khác có liên quan để quyết định việc áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về ngoại thương và có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

- Trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, ban hành chiến lược, kế hoạch, chính sách quản lý, phát triển hoạt động ngoại thương, phát triển thị trường khu vực và thế giới, hội nhập kinh tế trong từng thời kỳ; quyết định việc thực hiện một số biện pháp quản lý theo quy định của Luật này;

- Ban hành hoặc trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật về quản lý ngoại thương;

- Hướng dẫn, phổ biến, tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá văn bản quy phạm pháp luật và các biện pháp quản lý ngoại thương theo quy định của pháp luật;

- Cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động ngoại thương và quản lý ngoại thương theo quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin;

- Quản lý hoạt động của các tổ chức xúc tiến thương mại nước ngoài tại Việt Nam;

- Chỉ đạo về nghiệp vụ đối với đại diện thương mại thuộc cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài (sau đây gọi là đại diện thương mại);

- Giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong tham gia đàm phán, ký kết, điều phối việc thực hiện điều ước quốc tế trong lĩnh vực ngoại thương; đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu, xử lý các rào cản đối với hàng hóa xuất khẩu trong phạm vi thẩm quyền và giám sát chung việc thực hiện điều ước quốc tế của các đối tác;

- Tham mưu giúp Chính phủ trong việc tham gia giải quyết tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương;

- Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về quản lý ngoại thương theo thẩm quyền;

- Thực hiện các biện pháp kỹ thuật thuộc phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật.

(căn cứ tại khoản 2 Điều 6 Luật Quản lý ngoại thương 2017)

Có áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu khi hàng hóa theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên không?

Căn cứ tại Điều 18 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định 03 trường hợp áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu như sau:

Áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu khi hàng hóa thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

- Đối với hàng hóa bảo đảm cân đối vĩ mô, tăng trưởng kinh tế theo từng thời kỳ;

- Khi nước nhập khẩu áp dụng biện pháp hạn ngạch nhập khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

Việc áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu phải bảo đảm công khai, minh bạch về số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa; công khai, minh bạch, khách quan về phương thức phân giao hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu.

Như vậy, Áp dụng biện pháp hạn ngạch xuất khẩu, hạn ngạch nhập khẩu khi hàng hóa theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.