Cơ quan điều tra có được thu giữ tiêu hủy tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube nếu tài khoản được xem là phương tiện phạm tội?

Nội dung chính

• Cơ quan điều tra có được thu giữ tiêu hủy tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube nếu tài khoản được xem là phương tiện phạm tội?
• Trong quá trình điều tra truy tố xét xử Cơ quan điều tra được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có quyền gì?
• Việc thu thập phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử theo Bộ luật Tố tụng hình sự thế nào?

Cơ quan điều tra có được thu giữ tiêu hủy tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube nếu tài khoản được xem là phương tiện phạm tội?

Căn cứ theo Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Vật chứng

Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Theo đó, vật chứng có thể hiểu là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Cùng với đó, căn cứ theo Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Xử lý vật chứng

1. Việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử. Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.

2. Vật chứng được xử lý như sau:

a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy;

b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;

c) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.

...

Theo đó, vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy.

Và, hiện nay tại Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 hay những văn bản khác không có quy định về việc nếu vật chứng là tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube thì cơ quan điều tra được thu giữ hay tiêu hủy.

Tuy nhiên, nếu trường hợp vật chứng này là tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube mà được xem là công cụ, phương tiện phạm tội thì có thể bị cơ quan điều tra tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy theo quy định.

Cơ quan điều tra có được thu giữ tiêu hủy tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube nếu tài khoản được xem là phương tiện phạm tội? (Hình từ Internet)

Trong quá trình điều tra truy tố xét xử Cơ quan điều tra được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có quyền gì?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định về quyền của cơ quan điều tra như sau:

Xử lý vật chứng

...

3. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này có quyền:

a) Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;

b) Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;

c) Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;

d) Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

4. Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Như vậy, nếu trong quá trình điều tra truy tố xét xử Cơ quan điều tra được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra sẽ được quyền, cụ thể sau đây:

- Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;

- Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;

- Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;

- Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Việc thu thập phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử theo Bộ luật Tố tụng hình sự thế nào?

Căn cứ theo Điều 107 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Theo đó, việc thu thập phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử được pháp luật quy định có nội dung bao gồm:

(1) Phương tiện điện tử phải được thu giữ kịp thời, đầy đủ, mô tả đúng thực trạng và niêm phong ngay sau khi thu giữ. Việc niêm phong, mở niêm phong được tiến hành theo quy định của pháp luật.

Trường hợp không thể thu giữ phương tiện lưu trữ dữ liệu điện tử thì cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng sao lưu dữ liệu điện tử đó vào phương tiện điện tử và bảo quản như đối với vật chứng, đồng thời yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan lưu trữ, bảo toàn nguyên vẹn dữ liệu điện tử mà cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng đã sao lưu và cơ quan, tổ chức, cá nhân này phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

(2) Khi thu thập, chặn thu, sao lưu dữ liệu điện tử từ phương tiện điện tử, mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc trên đường truyền, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiến hành phải lập biên bản và đưa vào hồ sơ vụ án.

(3) Khi nhận được quyết định trưng cầu giám định của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thì cá nhân, tổ chức có trách nhiệm thực hiện phục hồi, tìm kiếm, giám định dữ liệu điện tử.

(4) Việc phục hồi, tìm kiếm, giám định dữ liệu điện tử chỉ được thực hiện trên bản sao; kết quả phục hồi, tìm kiếm, giám định phải chuyển sang dạng có thể đọc, nghe hoặc nhìn được.

(5) Phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử được bảo quản như vật chứng theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Khi xuất trình chứng cứ là dữ liệu điện tử phải kèm theo phương tiện lưu trữ dữ liệu hoặc bản sao dữ liệu điện tử.