Cá nhân nộp thuế theo phương pháp kê khai có phải thực hiện quyết toán thuế và các chế độ kế toán hay không?

Nội dung chính

• Cá nhân kinh doanh có thể nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp kê khai hay không?
• Cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp kê khai sẽ tiến hành nộp theo quý hay theo tháng?
• Cá nhân nộp thuế theo phương pháp kê khai có phải thực hiện quyết toán thuế và các chế độ kế toán hay không?

Cá nhân kinh doanh có thể nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp kê khai hay không?

Căn cứ khoản 1 Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC có quy định về phương pháp tính thuế đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai như sau:

"Điều 5. Phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai

1. Phương pháp kê khai áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô lớn; và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chưa đáp ứng quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai."

Như vậy, phương pháp kê khai sẽ áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô lớn. Tuy nhiên, trường hợp cá nhân kinh doanh chưa đáp ứng quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai thì vẫn có thể được chấp nhận.

Do đó, bạn vẫn có thể lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai.

Nộp thuế theo phương pháp kê khai

Cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp kê khai sẽ tiến hành nộp theo quý hay theo tháng?

Căn cứ khoản 2 Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC có quy định như sau:

"2. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai thực hiện khai thuế theo tháng trừ trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới ra kinh doanh và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đáp ứng các tiêu chí khai thuế theo quý và lựa chọn khai thuế theo quý theo quy định tại Điều 9 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ."

Dẫn chiếu đến quy định tại Điều 9 Nghị định 126/2020/NĐ-CP có quy định liên quan đến các tiêu chí khai thuế theo quý đối với trường hợp khai thuế thu nhập cá nhân như sau:

"Điều 9. Tiêu chí khai thuế theo quý đối với thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân

1. Tiêu chí khai thuế theo quý

[...]

b) Khai thuế thu nhập cá nhân theo quý như sau:

b.1) Người nộp thuế thuộc diện khai thuế thu nhập cá nhân theo tháng được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Nghị định này nếu đủ điều kiện khai thuế giá trị gia tăng theo quý thì được lựa chọn khai thuế thu nhập cá nhân theo quý.

b.2) Việc khai thuế theo quý được xác định một lần kể từ quý đầu tiên phát sinh nghĩa vụ khai thuế và được áp dụng ổn định trong cả năm dương lịch.

2. Người nộp thuế có trách nhiệm tự xác định thuộc đối tượng khai thuế theo quý để thực hiện khai thuế theo quy định.

a) Người nộp thuế đáp ứng tiêu chí khai thuế theo quý được lựa chọn khai thuế theo tháng hoặc quý ổn định trọn năm dương lịch.

b) Trường hợp người nộp thuế đang thực hiện khai thuế theo tháng nếu đủ điều kiện khai thuế theo quý và lựa chọn chuyển sang khai thuế theo quý thì gửi văn bản đề nghị quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này đề nghị thay đổi kỳ tính thuế đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp chậm nhất là 31 tháng 01 của năm bắt đầu khai thuế theo quý, Nếu sau thời hạn này người nộp thuế không gửi văn bản đến cơ quan thuế thì người nộp thuế tiếp tục thực hiện khai thuế theo tháng ổn định trọn năm dương lịch.

c) Trường hợp người nộp thuế tự phát hiện không đủ điều kiện khai thuế theo quý thì người nộp thuế phải thực hiện khai thuế theo tháng kể từ tháng đầu của quý tiếp theo. Người nộp thuế không phải nộp lại hồ sơ khai thuế theo tháng của các quý trước đó nhưng phải nộp Bản xác định số tiền thuế phải nộp theo tháng tăng thêm so với số đã kê khai theo quý quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này và phải tính tiền chậm nộp theo quy định.

d) Trường hợp cơ quan thuế phát hiện người nộp thuế không đủ điều kiện khai thuế theo quý thì cơ quan thuế phải xác định lại số tiền thuế phải nộp theo tháng tăng thêm so với số người nộp thuế đã kê khai và phải tính tiền chậm nộp theo quy định. Người nộp thuế phải thực hiện khai thuế theo tháng kể từ thời điểm nhận được văn bản của cơ quan thuế."

Như vậy, tùy từng trường hợp mà cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương thức kê khai theo tháng hoặc theo quý, cụ thể như quy định nêu trên.

Cá nhân nộp thuế theo phương pháp kê khai có phải thực hiện quyết toán thuế và các chế độ kế toán hay không?

Theo quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BYT có quy định như sau:

"4. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải thực hiện chế độ kế toán.

5. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phải quyết toán thuế."

Như vậy, đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ; không phải quyết toán thuế.

Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải thực hiện chế độ kế toán.