Hết thời hiệu chia di sản thừa kế

Điều 645, Bộ luật Dân sự 2005 quy định: Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. 

Cụ bà bạn mất từ năm 1968, cho đến nay (năm 2015) là 47 năm, đã hết thời hiệu khởi kiện về chia thừa kế. Cụ ông bạn mất năm 1972 đến nay là 43 cũng đã hết thời hiệu khời kiện thừa kế.

Tuy nhiên, điểm 2.4 Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 của Hội đồng Thẩm phán Toàn án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình quy định về việc không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế như sau:

“a. Sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết.

a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung”.

Cụ ông, cụ bà bạn mất không có di chúc, đã hết thời hiệu khởi kiện chia thừa kế, theo quy định trên chỉ có thể áp dụng quy định về chia tài sản chung để giải quyết nếu các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận đây là tài sản chung chưa chia.

Tuy nhiên, theo thông tin bạn cung cấp thì các đồng thừa kế là anh em của ông bạn đã thừa nhận quyền sử dụng mảnh đất của ông bạn, không có ý kiến phản đối khi ông bạn làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Vì vậy, hiện nay người con nuôi của ông bạn là một trong các đồng thừa kế cũng không đủ điều kiện khởi kiện vì quyền sử dụng đất lúc này đang đứng tên ông bạn. Người vợ của con nuôi ông bạn không phải là một trong các đồng thừa kế nên đương nhiên không có quyền khởi kiện trong trường hợp này.